1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 11
تفسير 100. العاديات آية 1
Number of verses: 11
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
وَالْعَادِيَاتِ ضَبْحًا 1
سوگند به اسبان دونده (مجاهدان) در حالی که نفس‌زنان به پیش می‌رفتند،

ترجمه
 سوگند به اسبان دونده كه (در میدان جهاد) نفسشان به شماره افتاد.
و (به هنگام تاختن، از برخورد نعل اسبان با سنگ‏هاى بیابان) به شدّت برق افروزند.
و صبحگاهان بر دشمن هجوم برند.
و گرد و غبار برانگیزند.
و در میان معركه و جمع دشمنان در آمده‏اند.
همانا انسان نسبت به پروردگارش بسیار ناسپاس است.
و بى‏شك بر این (ناسپاسى) گواه است.
و همانا او علاقه شدیدى به مال دارد.
آیا انسان نمى‏داند كه وقتى آنچه در گورهاست برانگیخته شود.
و آنچه در سینه‏هاست فاش شود.
همانا خداوند در آن روز به كارشان آگاه است.

نکته ها
 «عَدْو» به معناى تجاوز است. چون دویدن، تجاوز از حدّ حركت عادى است، به آن «عَدْو» گفته مى‏شود. «ضَبْح» به معناى صداى نفس اسب است. «قَدْح» به معناى خروج آتش از سنگ چخماق، «المغیرات» از «اِغارة» به معناى تاختن سریع، «صُبحا» كنایه از غافلگیر كردن دشمن و پنهان كردن زمان هجوم است.
 «أثَرن» از «اِثارة» به معناى منتشر ساختن، «نَقْع» به معناى غبار و «كَنود» به معناى كَفور است.
 در كلمه «بُعثر» معناى بعث و اثاره نهفته است یعنى بیرون كشیدن و زیرو رو كردن. «حُصّل» به معناى استخراج مغز از پوسته و متمایز شدن خصلت‏هاى نیك و بد در آن روز از یكدیگر است.
 قرآن در برخى آیات، انسان را به خاطر برخى صفات، مورد سرزنش قرار داده و او را «ظلوماً جهولاً»(114) (ستمگر و نادان)، «هلوعاً»(115) (حریص)، «یؤوساً»(116) (ناامید)، «كفوراً»(117) (ناسپاس)، «جزوعاً»(118) (بى صبر)، «منوعاً»(119) (بخیل) خوانده است. ولى از سوى دیگر درباره انسان مى‏فرماید: «كرّمنا»(120) (گرامى داشتیم)، «فضّلنا»(121) (برترى دادیم)، «احسن تقویم»(122) (بهترین قوام را به او دادیم)، «نفخت فیه من روحى»(123) (روح الهى در او دمیدیم) و این دوگانگى به خاطر آن است كه در انسان دو نوع عامل حركت وجود دارد: یكى عقل و یكى غریزه. اگر در مسیر بندگى خدا و تربیت اولیاى خدا قرار گیرد، به گونه‏اى است و اگر در مسیر هوسها و طاغوت‏ها و وسوسه‏ها قرار گیرد، به گونه دیگر.
 در قرآن از علاقه شدید و حریصانه به مال دنیا كه سبب فراموش كردن آخرت و محرومان شود، انتقاد شده است. «انّه لحبّ الخیر لشدید»
 قرآن از مال دنیا به «خیر» تعبیر كرده است: «لحبّ الخیر» تا بفهماند مال باید از راه خیر بدست آید و در راه خیر با نیت خیر و با شیوه خیر مصرف گردد.


114) احزاب، 72.
115) معارج، 19.
116) اسراء، 83.
117) اسراء، 67.
118) معارج، 20.
119) معارج، 21.
120) اسراء، 70.
121) اسراء، 70.
122) تین، 4.
123) حجر، 29.

پيام ها
 1- جهاد و دفاع به قدرى ارزش دارد كه خداوند به نفس اسب‏هاى زیر پاى جهادگران سوگند یاد مى‏كند. «و العادیات ضَبحا»
 2- مسلمانان باید اسب سوار و چابك باشند. (در سوگند به نفس اسب، نوعى تشویق به اسب سوارى هدفدار است.) «و العادیات ضَبحا»
 3- اسبان در راه خدا مى‏دوند، ولى انسان در برابر خدا سرسختى مى‏كند. «والعادیات... انّ الانسان لربّه لكنود»
 4- در جهاد با دشمن، سرعت عمل یك ارزش است. «و العادیات ضَبحا»
 5 - هنگام غفلت دشمن براى حمله استفاده كنید. «فالمغیرات صُبحا»
 6- دشمن را چنان غافلگیر كنید كه ناگاه در وسط آنان باشید تا فرصت مقابله با شما را نداشته باشند. «فوسطن به جمعًا»
 7- ناسپاسى و مال دوستى انسان را در برابر جبهه حق قرار مى‏دهد. «و العادیات... انّ الانسان لربّه لكنود... لحبّ الخیر لشدید»
 8 - شهداى جبهه‏ها و امدادهاى الهى را فراموش نكنید. «انّ الانسان لربّه لكنود»
 9- پیروزى و امنیّت انسان را مغرور مى‏كند، هشدار لازم است. «لربّه لكنود»
 10- وجدان انسان آگاه است؛ حتى در مواردى كه عذر و بهانه مى‏آورد خود مى‏داند كه چه كاره است. «و انّه على ذلك لشهید»
 11- در فرهنگ اسلامى، ثروت و مال خیر است. «انّه لحبّ الخیر لشدید»
 12- علاقه به مال، امرى فطرى است، آنچه مذموم است علاقه افراطى است كه انسان از یك سو دست به هر نوع درآمدى مى‏زند و از سوى دیگر حقوق واجب الهى را نمى‏پردازد. «لشدید»
 13- معاد جسمانى است زیرا سخن از قبر است. «بعثر ما فى القبور» (در آیه‏اى دیگر مى‏فرماید: «یبعث من فى القبور»(124))
 14- یاد قیامت، عامل هشدار به ناسپاسان و مال پرستان است. «أفلا یعلم اذا بعثر ما فى القبور»
 15- روز قیامت اسرار درونى كشف وحسابرسى خواهد شد. «حصّل ما فى الصّدور»
 16- خداوند بر افكار و اعمال ما آگاهى كامل دارد. («خبیر» به معناى آگاهى از ظاهر و باطن است) «انّ ربّهم بهم... لخبیر»
 17- خداوند در دنیا نیز به امور مردم آگاه است، امّا در قیامت، این خبیر بودن براى همه ظاهر مى‏شود. «یومئذ»
 18- چون خداوند خبیر است، حسابرسى او نیز دقیق است. «یومئذ لخبیر»
 19- انسان در برابر دیگران این همه سركشى ندارد، كفر و ناسپاسى شدید انسان تنها در برابر پروردگارش است. «لربّه لكنود»


124) حج، 7.

Copyright 2015 almubin.com