1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 43
تفسير 13. الرعد آية 11
Number of verses: 43
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ ۗ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلَا مَرَدَّ لَهُ ۚ وَمَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَالٍ 11
برای انسان، مأمورانی است که پی در پی، از پیش رو، و از پشت سرش او را از فرمان خدا [= حوادث غیر حتمی‌] حفظ می‌کنند؛ (امّا) خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملّتی) را تغییر نمی‌دهد مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است تغییر دهند! و هنگامی که خدا اراده سوئی به قومی (بخاطر اعمالشان) کند، هیچ چیز مانع آن نخواهد شد؛ و جز خدا، سرپرستی نخواهند داشت!

ترجمه
براى انسان فرشتگانى است كه پى‏درپى او را از پیش‏رو و از پشت سر از فرمان خداوند حفاظت مى‏كنند. همانا خداوند حال قومى را تغییر نمى‏دهد تا آنكه آنان حال خود را تغییر دهند و هرگاه خداوند براى قومى آسیبى بخواهد پس هیچ برگشتى براى آن نیست و در برابر او هیچ دوست و كارساز و حمایت كننده‏اى براى آنان نیست.

نکته ها
«معقبات» جمع «معّقبة» است و حرف «تاء» آن براى تأنیث نیست، بلكه براى مبالغه است. مثل علامة، لذا فاعل «یحفظونه» مذكر آمده است.
البتّه مراد از «معقبات» تعقیب انسان نیست تا با «بین یدیه» منافات داشته باشد، بلكه منظور، تعاقب و پى‏درپى آمدن ملائكه شب و روز است.
مراد از «امر اللَّه» در این آیه قهر و عذاب الهى نیست، زیرا معنا ندارد كه فرشتگان انسان را در برابر كیفر الهى حفاظت كنند، بلكه مراد خطرات و حوادث طبیعى است. چون طبیعت مخلوق خداست و آنچه در آن بگذرد نیز به خواست و اراده‏ى او مى‏باشد.
در آیات و روایات متعدّد از فرشتگانى یاد شده كه مأمور حفظ جان انسان و ثبت كارهاى او هستند و از آنان در برابر خطراتى كه مورد اراده‏ى حتمى خداوند نیست محافظت مى‏نمایند. البتّه بنابر مستفاد از روایات، همینكه اراده‏ى قطعى خداوند رسید، فرشتگانِ محافظ، مأموریّت حفاظت را رها و انسان را به دست اجل حتمى الهى مى‏سپارند. بنابراین امر و فرمان خداوند دوگونه است، حتمى و غیرحتمى (قضا و قدر) و فرشتگان فقط انسان را از حوادث غیر حتمى حفظ مى‏كنند، بدیهى است كه این حفاظت باعث سلب اختیار از انسان نمى‏شود و سرنوشت انسان‏ها و امتّ‏ها همچنان در اختیار خود آنهاست.
حفاظت فرشتگان هم از جان انسان‏هاست و هم از اعمال و رفتار آنها «ان علیكم لحافظین - یرسل علیكم حفظة» و هم از ایمان و فكر آنها در برابر انحرافات و وساوس شیطانى، زیرا «یحفظونه» هم شامل روح مى‏شود و هم شامل جسم.
امام سجادعلیه السلام با اشاره به این آیه فرمودند:
گناهانى كه نعمت‏ها را تغییر مى‏دهند عبارتند از: ظلم به مردم، ناسپاسى خداوند و رها كردن كارهاى خیرى كه انسان به آن عادت كرده است.(21)
این آیه در مورد جوامع بشرى است، نه تك‏تك افراد انسانى. یعنى جامعه‏ى صالح، مشمول بركات خداوند و جامعه‏ى منحرف، گرفتار قهر الهى مى‏شود. امّا این قاعده در مورد فرد صالح و انسان ناصالح صادق نیست، زیرا گاهى ممكن است شخصى صالح باشد، ولى بخاطر آزمایش الهى گرفتار مشكلات شود و یا اینكه فردى ناصالح باشد، ولى به جهت مهلت الهى، رها گردد.


21) تفسیر نورالثقلین.

پيام ها
 1- خداوند انسان را رها نمى‏گذارد. «له معقبات»
 2- گروهى از فرشتگان الهى، محافظ انسان‏ها هستند. «له معقبات»
 3- خداوند انسان را از حوادث غیر مترقّبه حفظ مى‏كند، «له معقبات یحفظونه» نه از حوادثى كه با علم وعمد براى خود بوجود مى‏آورند. «انّ اللَّه لایغیّر مابقوم»
 4- خطرات وحوادث گوناگون، انسان را احاطه كرده است.«من‏بین‏یدیه‏ومن‏خلفه»
 5 - خداوند نعمتى را كه عطا فرماید پس نمى‏گیرد، مگر آنكه مردم، آن نعمت را ناسپاسى كنند. «انّ اللَّه لایغیّر ما بقوم»
 6- به سراغ شانس و بخت اقبال و فال و نجوم نروید، سرنوشت شما به دست خودتان است. «حتّى یغیّروا ما بانفسهم»
 7- حفاظت خداوند تا زمانى است كه انسان، كفران نعمت نكند وگرنه از لطف الهى محروم و به حال خود رها خواهد شد. «اذا اراد اللَّه بقوم سوءاً»
 8 - برخوردارى از نعمت‏هاى ظاهرى و بیرونى، وابسته به كمالات نفسانى و حالات درونى است. «حتّى یغیّروا ما بانفسهم» در جاى دیگر مى‏فرماید: «و لو انّ اهل القرى آمنوا و اتَّقَوا لفتحنا علیهم بركات من السّماء و الارض...»(22)
 9- اراده‏ى خداوند بالاتر از همه‏ى اراده‏هاست. «اذا اراد اللَّه بقوم سوءاً فلامردّ له»


22) اعراف، 96.

Copyright 2015 almubin.com