1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 128
تفسير 16. النحل آية 2
Number of verses: 128
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
يُنَزِّلُ الْمَلَائِكَةَ بِالرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلَىٰ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ أَنْ أَنذِرُوا أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا أَنَا فَاتَّقُونِ 2
فرشتگان را با روح (الهی) بفرمانش بر هر کس از بندگانش بخواهد نازل می‌کند؛ (و به آنها دستور می‌دهد) که مردم را انذار کنید؛ (و بگویید:) معبودی جز من نیست؛ از (مخالفت دستور) من، بپرهیزید!

ترجمه
فرمان (قهر) خدا آمد پس در آن شتاب نكنید. او منزه وبرتر از هرچیزى است كه با او شریك مى‏سازند.
خداوند فرشتگان را، همراه با وحى كه از فرمان اوست، بر هر كس از بندگانش كه بخواهد فرو مى‏فرستد كه مردم را هشدار دهید كه معبودى جز من نیست پس تنها از من پروا كنید (و مخالف دستورم عمل نكنید.)

نکته ها
گرچه مورد آیه، عجله‏ى كفّار در امر نزول قهر خداوند است، امّا جمله‏ى «اتى امراللَّه» اختصاصى به فرمان قهر الهى ندارد، بلكه شامل همه فرمان‏هاى خداوند، همچون فرمان جهاد، فرمان ظهور امام زمان‏علیه السلام و فرمان برپایى روز قیامت، مى‏شود كه نباید در این امور عجله كرد.
«روح» یكى از فرشتگانِ مقرّب الهى است كه نام او در قرآن، به صورت جداگانه و معمولاً در كنار «ملائكة» آمده است: «یوم یقوم الروح و الملائكة»(1)، «تعرج الملائكة و الرّوح الیه»(2) و «تنزّل الملائكة والروح».
امّا در اینجا در آیه «ینّزل الملائكة بالرّوح»، به جاى حرفِ «واو» بین دو كلمه، حرف «باء» بكار رفته است، شاید از آن جهت كه مراد از «روح» در این آیه، آن فرشته نباشد، بلكه مراد معناى لغوىِ «روح» یعنى حیاتِ معنوى باشد كه معناى آیه چنین مى‏شود: خداوند فرشتگان را همراه با اسباب حیات، بر بندگانى كه بخواهد نازل مى‏كند. چنانكه در آیه‏ى «وكذلك اوحینا الیك روحاً من امرنا»(3) مراد از «روح» قرآن است كه مایه حیاتِ معنوى مى‏باشد: «دعاكم لما یحییكم»(4)


1) نبأ، 37.
2) معارج، 4.
3) شورى، 52.
4) انفال، 24.

پيام ها
1- فرمان‏هاى الهى قطعى و وقوع قهر او حتمى است. «اَتى‏ امر اللَّه»، «اَتى» فعل ماضى مى‏باشد، گویا عذاب آمده است.
 2- خداوند به وعده‏هاى خود عمل مى‏كند. «اَتى‏ امر اللَّه» در آیه 109 سوره‏ى بقره و 24 سوره‏ى توبه، خداوند وعده داده بود كه «حتى یأتى اللَّه بامره» اكنون مى‏فرماید: «اتى امراللَّه»
 3- در كار خدا عجله نكنید كه كار او حكیمانه است و در وقت خود انجام مى‏شود. «فلا تستعجلوه»
 4- نزول فرشته‏ى وحى، محتواى وحى و كسى‏كه آن را دریافت مى‏كند، همه و همه در مدار اراده‏ى الهى است. «من امره»
 5 - رسالت، امرى انتصابى است نه اكتسابى. «من یشاء»
    البتّه خداوند حكیم است و بى‏جهت كسى را به مقام نبوّت نمى‏رساند: «اللَّه اعلم حیث یجعل رسالته»(5)
 6- اوّلین شرط دریافت وحى الهى، روح عبودیّت و بندگى پیامبران بوده است. «من عباده»
 7- هشدار دادن به مردم، در رأس وظایف پیامبران است. «انذروا»
 8 - اساس عقاید، بر توحید واساسِ عمل صالح، بر تقواست. «لااله الاّ انا فاتّقون»
 9- پروا و پاكى، در سایه‏ى توحید معنا پیدا مى‏كند. «لااله الاّ انا فاتّقون»


5) انعام، 124.

توضيحات
 سیماى سوره‏ى نحل‏
 شانزدهمین سوره‏ى قرآن كریم، كه 128 آیه دارد، بدلیل اشاره به خلقتِ زنبور عسل، «نحل» نام گرفته است.
 با آنكه قرآن، كتابِ تشریع است، ولى نام بسیارى از سوره‏هاى آن بر اساس تكوین است، همچون «نَجْم = ستاره»، «شَمْس = خورشید»، «فیل»، «عنكبوت» و «نحل». این نام‏ها، رمز آن است كه همه موجودات هستى، چه در آسمان و چه در زمین، چه كوچك و چه بزرگ، همه نزد قدرت او یكسانند و كتابِ شریعت، بر اساس كتابِ طبیعت، بنا نهاده شده و این دو كتاب، از یك مبدأ نشأت گرفته‏اند.
 یكى از نام‏هاى این سوره، سوره‏ى نعمت‏هاست، زیرا بالغ بر پنجاه نعمت در آن آمده است.
 در این سوره، از نعمت‏هاى الهى، دلایل توحید و معاد، احكام جهاد، تهدید مشركان، نهى از ظلم و فحشا، پیمان‏شكنى و بدعت‏ها و وسوسه‏هاى شیطانى، مطالبى به میان آمده است.
 مطابق نظر مرحوم علامه طباطبایى در تفسیر المیزان، از شأن نزول‏هاى آیات این سوره، فهمیده مى‏شود كه چهل آیه اوّل آن، مربوط به اواخر دوران مكّه. و هشتاد و هشت آیه دیگر آن، مربوط به اوایل زمان هجرت به مدینه است.
 

Copyright 2015 almubin.com