ترجمه
و آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است از جنبده وفرشتگان، تنها براى خداوند سجده مىكنند و تكبّر و سرپیچى نمىكنند.
واز پروردگارشان كه حاكم و محیط بر آنهاست مىترسند و آنچه را فرمان داده شدهاند انجام مىدهند.
نکته ها
كلمهى «دابّة» به جاندارى گفته مىشود كه از مكانى به مكان دیگر حركت كند و منتقل شود. این كلمه بر انسان و حیوان و جنّ اطلاق مىشود، ولى به فرشتگان گفته نمىشود.
مراد از سجدهى تمام موجودات آسمانى و زمینى، یا خضوع تكوینى و تسلیم بودن آنها در برابر قوانین هستى است و یا آنكه مراد سجدهاى برخاسته از درك و شعور است، كه ظاهر آیات، دومى است، گرچه از درك و شعور ما خارج است!
اگر همه موجودات، همانند فرشتگان، در برابر خدا خاضع و ساجدند، چرا ما انسانها سجده نكنیم و استكبار ورزیم.
همه از بهر تو سرگشته و فرمانبردار شرط انصاف نباشد كه تو فرمان نبرى
پيام ها
1- هستى، تنها در برابر خداى واحد، مطیع و ساجد است. «للَّه یسجد»
2- در آسمانها نیز موجودات زنده و جنبنده ساكن است. «ما فى السموات ...من دابّة» چنانكه در آیه 29 سورهى شورى نیز مىخوانیم: «و ما بثّ فیهما من دابّة»
3- فرشتگان تسلیم محض خدا هستند. «و هم لایستكبرون»
4- ترس ما از خدا، بخاطر گناهانمان است، امّا ترس فرشتگان از خدا، ناشى از مقام وعظمت پروردگار است. «یخافون ربّهم من فوقهم» (چنانكه در مورد مؤمنان نیز قرآن مىفرماید: «واَمّا مَن خاف مقام ربّه»(14) )
5 - فرشتگان نه در ذات، روحیّهى استكبار دارند ونه در عمل. «لایستكبرون، یفعلون مایؤمرون»
6- ریشهى ترك دستورات الهى، استكبار است. اگر ریشه رفت، عمل مىآید. «لایستكبرون، یفعلون مایؤمرون»
7- فرشتگان، مأموران الهى و مكلّف هستند. «یفعلون مایؤمرون»