ترجمه
و (در آن روز) از هر امّتى، گواهى بیرون مىآوریم، پس (به مشركان) مىگوییم: دلیل خود را (بر شرك) بیاورید! پس مىفهمند كه حقّ، مخصوص خداست و هرچه به دروغ مىبافتند، از (دست) آنان رفته و محو شده است.
نکته ها
مواقف قیامت، متعدّد است، در یك موقف بر لبهاى انسان مُهر خورده و اعضا و جوارح دیگر به شهادت مىپردازند؛ «شَهِد علیهم سَمعُهم وأبصارهم و جُلودهم»(96) در موقفى دیگر، انسان مىتواند سخن بگوید؛ «وَقِفوهم اِنّهم مسئولون»(97) در یك جا سخنى با انسان گفته نمىشود؛ «لا یكلّمهم اللّه»(98) ولى در جاى دیگر، خداوند مىفرماید: «هاتوا برهانكم»
گرچه بعضى احتمال دادهاند كه مراد آیه این باشد كه خداوند از هر گروه مشرك، یكى از افراد برجسته را به عنوان شاهد و سخنگو بیرون مىكشد و از او مىپرسد: برهان شرك شما چیست؟ ولى با توجّه به روایتى كه در ذیل آیه از امام باقرعلیه السلام آمده است(99) مراد این است كه در هر عصر و زمانى، انسان معصومى (پیامبر یا وصىّ پیامبر) كه به اعمال مردم آگاه باشد، وجود دارد تا در قیامت به عنوان گواه رفتار مردم، شاهد قرار گیرد.
پيام ها
1- در قیامت، گواهان از خود امّتها برمىخیزند. «من كلّ امّة شهیداً»
2- محاكمات روز قیامت، علنى و حضورى است. «شهیداً فقلنا»
3- عقاید و افكار خود را بر اساس برهان و دلیلِ محكم تنظیم كنیم. زیرا شرك برهانى ندارد و در آخرت بهانه، خریدارى ندارد. «هاتوا برهانكم»
4- مشركان، منطق و برهان ندارند. «هاتوا برهانكم»
5 - هر نوع كتمانِ حقایق، فقط در دنیاست، در آخرت با كنار رفتن پردهها، حقّ و حقیقت، ظاهر و متجلّى مىشود. «فعلموا انّ الحقّ للّه»
6- اگر چه مجرمین در قیامت به فكر انكار هستند، ولى حضور گواه، آنان را به بنبست مىكشاند. «شهیداً... فعلموا اَنّ الحقّ للّه»
7- باطل، رفتنى است. «ضلّ عنهم ما كانوا یفترون»