ترجمه
و ما به مادر موسى الهام كردیم كه او را شیر بده، پس هرگاه (از فرعونیان) براو بیمناك شدى، او را (در جعبهاى گذاشته و) بهدریا بیفكن و (از این فرمان) مترس و (از دوریش) غمگین مباش، (زیرا) ما او را به تو بازمىگردانیم و او را از پیامبران قرار مىدهیم.
پس (مادر موسى چنان كرد، چیزى نگذشت كه) فرعونیان، او را (دیده و از آب) برگرفتند تا سرانجام، دشمن و مایه اندوهشان گردد. همانا فرعون و هامان و سپاهیانشان خطاكار بودند.
نکته ها
به فرعون گفته شده بود كه امسال كودكى به دنیا مىآید كه اگر بزرگ شود تو را سرنگون مىكند. او دستور داد تمام نوزادانى را كه به دنیا مىآیند بكشند؛ امّا همین كه موسى به دنیا آمد، خداوند به مادرش الهام كرد كه او را شیر دهد، آنگاه در صندوقى گذارده و به دریا اندازد.
در این آیه نسبت به مادر حضرت موسى، دو امر، دو نهى و دو بشارت آمده است: دو امر: «اَرضعیه - اَلقیه»، دو نهى: «لاتخافى - لاتحزنى»، دو بشارت: «رادّوه - جاعلوه»
كلمه «خوف»، در مورد احتمال خطر و كلمه «حُزن» در مورد نگرانى قطعى بكار مىرود.(25)
مراد از دریا در این آیه، رود عظیم نیل در كشور مصر است كه به جهت بزرگى و عظمت، دریا خوانده شده و كاخ فرعون در ساحل آن بنا شده بود.
وقتى خداوند بخواهد، دشمن انسان نیز مأمن و ملجأ او مىشود. «التقطه آلفرعون» (عدو شود سبب خیر، گر خدا خواهد.)
گر نگهدار من آن است كه من مىدانم
شیشه را در بغل سنگ نگه مىدارد.
پيام ها
1- در اضطرابها و بنبستها، خداوند بهترین هادى و حامى مؤمنان است.«اوحینا»
2- زن نیز مىتواند مورد الهام الهى قرار گیرد. «اوحینا الى امّ موسى»
3- نزول امدادهاى غیبى با بهرهگیرى از امكانات مادّى منافاتى ندارد. شیردادن و در صندوق گذاردن، منافاتى با توكّل ندارد. «ارضعیه»
4- در هیچ شرایطى نباید شیر مادر را از فرزند دریغ داشت. «ارضعیه»
5 - در دستورهاى الهى اسرارى نهفته است كه شاید در نظر ابتدایى، معقول نیاید. «القیه فى الیم»
6- در راه اجراى فرامین الهى، نه از چیزى بترسیم و نه نسبت به مسئلهاى نگران باشیم. «لاتخافى و لاتحزنى» (مادر موسى دو نگرانى داشت: یكى ترس از كشته شدن فرزند و دیگرى غم فراق او، كه خداوند هر دو را همان گونه كه در آیات بعد خواهیم خواند به نحو احسن جبران فرمود.)
7- آنچه در راه خداوند داده شود، به بهترین وجه باز مىگردد. «القیه - رادّوه، جاعلوه من المرسلین» (مادر موسى به فرمان خداوند فرزندش را رها كرد،خداوند هم او را برگرداند و هم به مقام نبوّت رساند.)
8 - خداوند، اخبارى از غیب را در اختیار افرادى كه بخواهد قرار مىدهد. «جاعلوه من المرسلین»
9- فرعون واسطه نجات موسى از دریا شد، وسرانجام به دست او در همان دریا غرق گردید. «التقطه آل فرعون لیكون لهم عدوّاً وحزنا» (آرى، خدا مىتواند نوزاد بىدست وپا را در دریا حفظ كند، ولى انسان صاحب دست وپا را غرق سازد)
10- خواست انسان در مقابل ارادهى الهى بى اثر است. «لیكون لهم عدوّاً و حزنا»
فرعون گمان كرد كه هدیهاى براى او رسیده است؛ امّا خداوند اراده فرموده بود كه دشمنش را در دامان او بپروراند.
11- فرعون و وزیر و لشكریانش طرح دادند و عمل كردند، ولى تدبیر خداوند همهى آنها را خنثى كرد. «كانوا خاطئین»
12- طرّاح، مشاور، آمر ومباشر، همگى به نوعى در جرم شریكند. «كانوا خاطئین»