1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 286
تفسير 2. البقرة آية 115
Number of verses: 286
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
وَلِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ ۚ فَأَيْنَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ وَاسِعٌ عَلِيمٌ 115
مشرق و مغرب، از آن خداست! و به هر سو رو کنید، خدا آنجاست! خداوند بی‌نیاز و داناست!

ترجمه
مشرق و مغرب از آن خداست، پس به هر سو روكنید، آنجا روى خداست، همانا خداوند (به همه جا) محیط و (به هر چیز) داناست.

نکته ها
یهود بعد از تغییر قبله‏ى مسلمانان از بیت‏المقدّس به كعبه، ایجاد سؤال و یا القاء شبهه مى‏كردند كه به چه دلیلى قبله تغییر یافته است. هرچند در آیات قبل [402]به اجمال و سربسته، خداوند پاسخ اینگونه اعتراضات را بیان فرمود، ولى این آیه نیز بر این حقیقت تكیه مى‏كند كه مشرق و مغرب از آن خداست و به هرسو رو كنید، خدا آنجاست. اگر كعبه نیز به عنوان قبله قرار داده شده است، براى تجلّى وحدت مسلمانان و تجدید خاطرات ایثارگرى و شرك ستیزى ابراهیم علیه السلام است. و بدین خاطر داراى قداست و احترام مى‏باشد.
چنانكه در رساله‏هاى احكام مراجع آمده است، در نمازهاى مستحبى، قبله شرط نیست و حتّى مى‏توان در حال راه رفتن یا سواره بجا آورد. برخى روایات نیز در ذیل این آیه، به این مطلب اشاره نموده‏اند. [403]
اگر به فرموده آیه‏ى قبل، گروهى در خرابى مسجد تلاش كردند، شما از پاى ننشینید كه توجّه به خدا در انحصار جهتى خاصّ نیست.
جهت قبله به شرق یا غرب باشد، موضوعى تربیتى و سیاسى است، اصل و مقصود، یاد خدا و ارتباط با او مى‏باشد. قرآن در ستایش گروهى از بندگان مى‏فرماید: «یذكرون اللّه قیاماً و قعوداً و على جنوبهم» [404] آنان خدارا به حال ایستاده و نشسته و خوابیده یاد مى‏كنند. و یا در پاسخ هیاهویى كه براى تغییر قبله درست شد، مى‏فرماید: «لیس البر ان تولّوا وجوهكم قِبل المشرق والمغرب ولكنّ البرّ من آمن باللّه» [405] یعنى: اى مردم! نیكى این نیست كه رو به سوى شرق یا غرب در حال عبادت بكنید، بلكه نیكى در ایمان واقعى شما به خدا و انجام كارهاى خداپسندانه است.
هرچند در آیه قبل، از بزرگترین ظلم یعنى تخریب مساجد یا منع از مساجد، سخن به میان آمد و یا اینكه در جاى دیگر مى‏فرماید: اگر جهاد نبود صوامع و بیع و مساجد ویران مى‏شدند. [406] ولى آیه بشارت به این است كه مبادا مأیوس شوید و یا احساس ناامیدى و بى‏پناهى بكنید، تمام جهان، محل عبادت و همه جاى هستى قبله‏گاه است.


402) بقره، 106.
403) امام باقر علیه السلام مى‏فرماید: »انزل اللَّه هذه الایة فى التطوع خاصّة« این آیه در مورد نماز مستحبى نازل شده است. تفسیر برهان ؛ تفسیر راهنما.
404) آل‏عمران‏191.
405) بقره، 177.
406) حج، 40.

پيام ها
1- هركارى كه به فرمان خداوند بوده و رنگ الهى داشته باشد، وجه‏اللَّه و عبادت است. «اینما تولّوا فثَمّ وجه اللَّه»
2- خداوند در همه جا حاضر و بر هر چیز ناظر است. «انّ اللَّه واسع علیم»

Copyright 2015 almubin.com