1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 286
تفسير 2. البقرة آية 21
Number of verses: 286
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ 21
ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.

ترجمه
اى مردم! پروردگارتان كه شما وپیشینیان شما را آفرید، پرستش كنید تا اهل تقوا شوید.

نکته ها
در كتاب‏هاى قانون، مواد قانون، بدون خطاب بیان مى‏شود، ولى قرآن كتاب قانونى است كه با روح و عاطفه مردم سر وكار دارد، لذا در بیان دستورات، خطاب مى‏كند. البتّه خطاب‏هاى قرآن مختلف است. [205]
هدف از خلقت جهان و انسان، تكامل انسان‏هاست. یعنى هدف از آفرینش هستى، بهره‏گیرى انسان‏هاست [206] وتكامل انسان‏ها در گرو عبادت [207]واثر عبادت، رسیدن به تقوى [208] و نهایت تقوى، رستگارى است. [209]
سؤال: چرا خدا را عبادت كنیم؟
پاسخ: در چند جاى قرآن پاسخ این پرسش چنین آمده است:
* چون خداوند خالق و مربّى شماست. «اعبدوا ربّكم الّذى خلقكم» [210]
* چون تأمین كننده رزق و روزى و امنیت شماست. «فلیعبدوا ربّ هذا البیت الذى اطعمهم من جوع و آمنهم من خوف» [211]
* چون معبودى جز او نیست. «لا اله الاّ أنا فاعبُدنى» [212]
عبادت انسان، هدف آفرینش انسان است نه هدف آفریننده. او نیازى به عبادت ما ندارد، اگر همه مردم زمین كافر شوند او بى‏نیاز است: «ان تكفروا انتم و من فى الارض جمیعاً فانّ اللَّه لغنى...» چنانكه اگر همه مردم رو به خورشید خانه بسازند یا پشت به خورشید، در خورشید اثرى ندارد.
با اینكه عبادت خدا بر ما واجب است، چون خالق و رازق و مربّى ماست، ولى بازهم در برابر این اداى تكلیف، پاداش مى‏دهد و این نهایت لطف اوست.
آنچه انسان را وادار به عبادت مى‏كند امورى است، از جمله:
1- توجّه به نعمت‏هاى او كه خالق و رازق و مربّى ماست.
2- توجّه به فقر و نیاز خود.
3- توجّه به آثار و بركات عبادت.
4- توجّه به آثار سوء ترك عبادت.
5 - توجّه به اینكه همه هستى، مطیع او ودر حال تسبیح او هستند، چرا ما وصله ناهمرنگ هستى باشیم.
6- توجّه به اینكه عشق وپرستش، در روح ماست وبه چه كسى برتر از او عشق بورزیم.
سؤال: در قرآن آمده است: «واعبد ربّك حتّى یاتیك الیقین» یعنى عبادت كن تا به یقین برسى. پس آیا اگر كسى به یقین رسید، نمازش را ترك كند؟!
پاسخ: اگر گفتیم: نردبان بگذار تا دستت به شاخه بالاى درخت برسد، معنایش این نیست كه هرگاه دستت به شاخه رسید، نردبان را بردار، چون سقوط مى‏كنى. كسى كه از عبادت جدا شد، مثل كسى است كه از آسمان سقوط كند؛ «فكانّما خرّ من السماء» به علاوه كسانى كه به یقین رسیده‏اند مانند: رسول خدا و امامان معصوم، لحظه‏اى از عبادت دست برنداشتند. بنابراین مراد آیه،بیان آثار عبادت است نه تعیین محدوده‏ى عبادت.
آیات وروایات، براى عبادت شیوه‏ها وشرایطى را بیان نموده است كه در جاى خود بحث خواهد شد، ولى چون این آیه، اوّلین فرمان الهى خطاب به انسان در قرآن است، سرفصل‏هایى را بیان مى‏كنیم تا مشخّص شود عبادت باید چگونه باشد:
1- عبادت مامورانه، یعنى طبق دستور او بدون خرافات.
2- عبادت آگاهانه، تا بدانیم مخاطب و معبود ما كیست. «حتّى تعلموا ماتقولون» [213]
3- عبادت خالصانه. «ولا یشرك بعبادة ربّه احداً» [214]
4- عبادت خاشعانه. «فى صلاتهم خاشعون» [215]
5 - عبادت مخفیانه. پیامبر صلى الله علیه وآله فرمودند: «اعظم العبادة اجراً اخفاها» [216]
6- عبادت عاشقانه. پیامبر صلى الله علیه وآله فرمودند: «افضل الناس مَن عَشق العبادة» [217]
و خلاصه در یك نگاه باید بگوییم كه براى عبادت سه نوع شرط است؛
الف: شرط صحّت، نظیر طهارت وقبله.
ب: شرط قبولى، نظیر تقوى.
ج: شرط كمال، نظیر اینكه عبادت باید آگاهانه، خاشعانه، مخفیانه وعاشقانه باشد كه اینها همه شرط كمال است. [218]


205) براى عموم مى‏فرماید: »یا ایّها الناس«، امّا براى هدایت‏یافتگان فرموده: »یا ایّها الذین امنوا«
206) سخّر لكم« جاثیه، 13. »خلق لكم« بقره، 29.
207) و ما خلقتُ الجنّ والانس الاّ لیَعبدون« ذاریات، 56.
208) واعبدوا ربّكم ... لعلّكم تتّقون« بقره، 21.
209) واتّقوا اللّه لعلّكم تفلحون« بقره، 189.
210) مشركان خالقیّت را پذیرفته ولى ربوبیّت را انكار مى‏نمودند، خداوند در این آیه دو كلمه »ربّكم« و »خلقكم« را در كنار هم آورده تا دلالت بدین نكته كند كه خالق شما، پروردگار شماست.
211) قریش، 3تا4.
212) طه، 14.
213) نساء، 43.
214) كهف، 110.
215) مؤمنون، 2.
216) بحار، ج‏70، ص‏251.
217) بحار، ج‏70، ص‏253.
218) براى تفصیل بیشتر به كتاب پرتوى از اسرار نماز وتفسیر نماز نوشته مؤلف مراجعه نمایید.

پيام ها
1- دعوت انبیا، عمومى است و همه مردم را دربر مى‏گیرد. «یا ایها الناس»
2- از فلسفه‏هاى عبادت، شكرگزارى از ولى نعمت است. «اعبدواربّكم‏الذى‏خلقكم»
3- اوّلین نعمت‏ها، نعمت آفرینش، و اوّلین دستور، كُرنش در برابر خالق است. «اعبدوا ربّكم الذى خلقكم»
4- مبادا بت‏پرستى یا انحراف نیاكان، ما را از عبادت خداوند دور كند، حتّى آنان نیز مخلوق خداوند هستند. «و الذین من قبلكم»
5 - عبادت، عامل تقواست. اگر عبادتى تقوى ایجاد نكند، عبادت نیست. «اعبدوا... لعلّكم تتقون»
6- به عبادت خود مغرور نشویم كه هر عبادتى، تقوا ساز نیست. «لعلّكم تتقون»

Copyright 2015 almubin.com