1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 286
تفسير 2. البقرة آية 286
Number of verses: 286
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۚ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ ۗ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ ۖ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا ۚ أَنتَ مَوْلَانَا فَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ 286
خداوند هیچ کس را، جز به اندازه تواناییش، تکلیف نمی‌کند. (انسان،) هر کار (نیکی) را انجام دهد، برای خود انجام داده؛ و هر کار (بدی) کند، به زیان خود کرده است. (مؤمنان می‌گویند:) پروردگارا! اگر ما فراموش یا خطا کردیم، ما را مؤاخذه مکن! پروردگارا! تکلیف سنگینی بر ما قرار مده، آن چنان که (به خاطر گناه و طغیان،) بر کسانی که پیش از ما بودند، قرار دادی! پروردگارا! آنچه طاقت تحمل آن را نداریم، بر ما مقرّر مدار! و آثار گناه را از ما بشوی! ما را ببخش و در رحمت خود قرار ده! تو مولا و سرپرست مایی، پس ما را بر جمعیّت کافران، پیروز گردان!

ترجمه
خداوند هیچ كس را جز به اندازه توانایى‏اش تكلیف نمى‏كند، هركس آنچه از كارها (ى نیك) انجام دهد به سود خود انجام داده و آنچه از كارها (ى بد) كسب كرده به ضرر خود كسب كرده است. (مؤمنان مى‏گویند:) پروردگارا! اگر (در انجام تكالیف چیزى را) فراموش یا خطا نمودیم، ما را مؤاخذه مكن. پرودگارا! تكلیف سنگین بر ما قرار مده، آن چنان كه (به خاطر گناه و طغیان) بر كسانى كه پیش از ما بودند قرار دادى. پروردگارا! آنچه را (ازمجازات) كه طاقت تحمل آنرا نداریم، بر ما مقرّر نكن و از ما درگذر و ما را بیامرز و در رحمت خود قرارده، تو مولى و سرپرست مایى، پس ما را بر گروه كافران پیروز گردان.

نکته ها
گاهى منشا فراموشى، سهل انگارى خود انسان است كه قابل مؤاخذه مى‏باشد. چنانكه خداوند مى‏فرماید: «كذلك أتَتك ایاتنا فنَسیتَها و كذلك الیوم تنسى» [778] آن چنانكه آیات ما بر تو آمد و تو آنها را فراموش كردى، همانگونه امروز نیز تو به فراموشى سپرده مى‏شوى. لذا در این آیه از فراموش‏كارى در كنار خطاكارى، طلب آمرزش مى‏شود. در ضمن از مجازات‏هاى سنگین كه در اثر طغیان و فساد امّت‏هاى پیشین بر آنها تحمیل شد، درخواست عفو مى‏شود.
در این آیه انسان تمام مراحل لطف را از خداوند مى‏خواهد: مرحله اوّل عفو است كه محو آثار گناه و عقاب است. مرحله دوّم مغفرت و محو آثار گناه از روح است و مرحله سوّم بهره‏گیرى از رحمت پروردگار و پیروزى بر كافران مى‏باشد.
«لایكلّف اللّه نفساً الاّ وُسعها» در آیات دیگر نیز فرموده است: «ما جعل علیكم فى الدین من حرج» [779] و «یرید اللّه بكم الیسر» [780] پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله نیز فرموده است: من به دین آسان و سهل مبعوث شده‏ام. [781]


778) طه، 126 .
779) حج، 78.
780) بقره، 185.
781) بعثنى بالحنیفیة السهلة السمحة« بحار، ج 22، ص‏263.

پيام ها
1- تكالیف الهى، بیش از توان انسان نیست. «لا یكلّف اللّه نفساً الا وسعها»
اسلام، دینِ آسانى است، نه سخت‏گیرى.
2- اعمال ما آثارى دارد كه بازتابش به خود ما برمى‏گردد. «لها ما كسبت وعلیها ما...»
3- انسان، آزاد و صاحب اختیار است. «لها ما كسبت»
4- انجام یا ترك دستورات الهى، سود وضررش براى خود ماست. «لها... علیها»
5 - كسانى كه مى‏گویند: «سَمِعنا واطعَنا» وسراپا عادل ومتّقى هستند، بازهم از خطا ونسیان‏هاى خود نگرانند ودعا مى‏كنند. «ان نسینا او أخطأنا»
6- به تاریخ گذشتگان وحوادث تلخ آنان بنگریم تا درس عبرت گرفته وبه خدا پناه ببریم. «كما حَمَلتْه على الّذین من قبلنا»
7- آداب دعا آن است كه ابتدا به ضعف خود اقرار كنیم؛ «لا طاقة لنا» سپس به عظمت خداوند گواهى دهیم؛ «انت مولینا» آنگاه خواست خود را مطرح كنیم. «واعف عنّا واغفرلنا وارحمنا»
8 - پیروزى اسلام بر كفر، خواسته دائمى مؤمنان است. «وانصرناعلى‏القوم‏الكافرین»

Copyright 2015 almubin.com