ترجمه
و (یاد كن) روزى كه كافران بر آتش عرضه شوند. (به آنان گفته شود:) شما در زندگى دنیا، نعمتهاى دل پسندتان را تلف كردید و از آنها كامیاب شدید (و براى امروزتان چیزى ذخیره نكردید،) پس امروز به خاطر استكبار ناحقى كه در زمین داشتید و پیوسته مرتكب گناه مىشدید، به عذاب خوار كننده كیفر داده مىشوید.
نکته ها
از دست دادن امكانات و نعمتها و حسرت خوردن بر آنها، از لحظه مرگ آغاز مىشود. حضرت علىعلیه السلام درباره چگونگى جان دادن مىفرماید: انسان در آخرین لحظات زندگى فكر مىكند كه با عمرش چه كرده و چگونه روزگار گذرانیده است. «یفكّر فیم افنى عمره و فیم اذهب دهره»(65)
در قرآن، آیاتى این حالت را ترسیم مىكند و مىفرماید: انسان به هنگام مرگ مىگوید: «ما اغنى عنّى مالیه . هلك عنّى سلطانیه»(66) ثروتم براى من مفید واقع نشد، توان و قدرتم از دست رفت.
در این آیه نیز به انسانها گفته مىشود: طیّبات را از دست دادید و ذخیرهاى نكردید.
در قیامت، گاهى مجرمان بر دوزخ عرضه مىشوند، «یعرض الّذین كفروا على النّار» و گاهى دوزخ را بر آنان عرضه مىكنند. «و عرضنا جهنم یومئذ للكافرین»(67) و در مرحلهاى دیگر مجرمان را در آن پرتاب مىكنند. «خذوه فغلّوه ثمّ الجحیم صلّوه»(68)
65) نهجالبلاغه، خطبه 109.
66) حاقّه، 28 - 29.
67) كهف، 100.
68) حاقّه، 30 - 31.
پيام ها
1- در قیامت انواع شكنجههاى جسمى و روحى و روانى براى مجرمان است. «یعرض الّذین كفروا على النار أذهبتم» (عذاب مجرمان، همراه با توبیخ و سرزنش و تحقیر آنان است.)
2- استفاده از نعمتها و طیّبات براى انسان حلال است، «اُحلّ لكم الطیّبات»(69) لیكن مصرف آنها در راه هوسها، خسارت است. «اذهبتم طیّباتكم»
3- كیفر تكبّر در دنیا، خوارى و ذلّت در قیامت است. «عذاب الهون بما كنتم تستكبرون»
4- گردنكشى و استكبار، مقدّمه فسق و خروج از مدار حق است. «تستكبرون... تفسقون»
5 - تكبّر درونى، سبب عملكرد بد بیرونى است. «تستكبرون... تفسقون»
69) مائده، 4.