ترجمه
پس ابراهیم از (غذا نخوردن) مهمانان در درون خود احساس ترس كرد، آنان به او گفتند: نترس (ما فرشتگان الهى هستیم) وآنگاه او را به نوجوانى دانا بشارت دادند.
پس همسر ابراهیم (با شنیدن مژده فرزند) فریادكنان پیش آمد و به صورت خود زد و گفت: پیرزنى نازا (چگونه صاحب فرزند شود)؟!
(فرشتگان به ابراهیم) گفتند: پروردگار تو اینگونه گفته والبتّه او حكیم و داناست.
نکته ها
«أوجس» از «ایجاس» به معناى احساس امرى در درون است. «خیفة» از «خوف» به معناى ترس است و تنوین آن، تنویع و براى بیان نوع است، یعنى نوعى ترس ابراهیم را فرا گرفت. «صرّة» در اینجا به معناى داد و فریاد است. «صكّ» به معناى ضربه محكم و سیلى، «عجوز» به معناى عاجز و پیر و «عقیم» به معناى نازا است.
ساره، همسر اول حضرت ابراهیم نازا بود و لذا ابراهیم، هاجر را به همسرى گرفت. امّا خداوند به هنگام پیرى این زن، بشارت فرزند به او مىدهد و او كه پذیرش چنین امرى برایش مشكل است، ناله و فریاد بر مىآورد كه من در جوانى نازا بودم، اكنون كه پیر شدهام و به طور طبیعى هیچ زمینهاى براى فرزنددار شدنم نیست، چگونه فرزنددار شوم؟!
این آیات مربوط به فرزنددار شدن حضرت ابراهیم از طریق ساره و منظور از «غلام علیم» اسحاق است. البتّه در آیه 101 سوره صافّات، بشارت تولّد اسماعیل از طریق هاجر، با تعبیر «غلام حلیم» آمده است.
آن ترسى مورد انتقاد است كه ترس از دشمن و در جبههگیرى مقابل كفر باشد وگرنه ترس و نگرانى طبیعى كه براى هر انسانى به طور ناخود آگاه پیدا مىشود، براى انبیا عیب نیست.
پيام ها
1- روحیات و رفتار خوشایند و ناخوشایند مهمان باید مورد توجه میزبان باشد. «فاوجس منهم خیفة»
2- انبیا از جنس بشر بودهاند و مثل سایر مردم گاهى ترس و نگرانىهایى پیدا مىكردند. «فاوجس منهم خیفة» (نخوردن غذا نشانه به اصطلاح نمكگیر نشدن و نوعى دشمنى است)
3- هر رفتار و حركتى هرچند ساده و كم اهمیّت (همچون غذا نخوردن)، اگر موجب نگرانى دیگران شود، باید به نوعى جبران شود تا نگرانى برطرف گردد. «ألا تأكلون - فاوجس منهم خیفة - لاتخف و بشّروه»
4- كمال فرزند، به علم و دانش است. «بغلام علیم»
5 - انبیا، گاهى از طریق فرشتگان از آینده با خبر مىشدند. «بشّروه بغلام علیم»
6- زن، موجودى احساسى و عاطفى است و در مقابل آنچه مىشنود معمولاً خیلى زود عكس العمل نشان مىدهد. «فى صرّة فصكّت»
7- مرد نباید مانع بروز احساسات طبیعى زن شود. «فى صرّة فصكّت» (حضرت ابراهیم مانع ابراز احساسات همسرش نشد)
8 - قدرت خداوند محدودیّت ندارد. از پیرمرد و پیرزنى نازا، فرزندى با استعداد به دنیا مىآورد. «غلام علیم... عجوز عقیم»
9- اراده خداوند، بر عوامل طبیعى حاكم است. «قالوا كذلك...»
10- دادنها وندادنهاى الهى، همه عالمانه و حكیمانه است. «انه هو الحكیم العلیم» (خداوند در جوانى به ابراهیم و همسرش فرزند نمىدهد و در پیرى، پسرى مىدهد كه پیامبر مىشود.)