ترجمه
بخورید و بهره گیرید اندك كه همانا شما مجرمید.
در آن روز واى بر تكذیب كنندگان.
و هر گاه به آنان گفته شود ركوع كنید، ركوع نمىكنند.
در آن روز واى بر تكذیب كنندگان.
پس بعد از این (قرآن) به كدامین سخن ایمان مىآورند؟
نکته ها
پزشك در دو حالت به بیمار اجازه مىدهد كه هر غذایى را بخورد: یكى آنجا كه بیمار درمان گشته و سالم است و دیگر آنجا كه بیمارى فرد لاعلاج و بدون درمان است و پزشك از بهبود او مأیوس شده است. در قرآن نیز فرمان «كلوا» گاهى نشانه امید و سلامتى است و گاهى نشانه قهر الهى، چنانكه در آیات خداوند خطاب به مجرمان مىفرماید: «كلوا و تمتّعوا قلیلاً انكم مجرمون» و نظیر آیه «اعملوا ما شئتم»(281) هر كارى مىخواهید، بكنید.
پیامبر اكرمصلى الله علیه وآله به قبیله ثقیف دستور نماز داد، آنها گفتند: ما در برابر كسى خم و راست نمىشویم. حضرت فرمود: دینى كه ركوع و سجود در آن نباشد، خیرى نیست. «لا خیر فى دین لیس فیه ركوع و لاسجود»(282)
بعد از فتح مكّه پیامبر اكرمصلى الله علیه وآله از همسر ابوسفیان (مادر معاویه) پرسید: اسلام را چگونه مىبینى؟ گفت: اسلام خوب است مگر سه چیز آن: حجاب، اذان بلال، ركوع و سجود. پیامبر در پاسخ فرمود: امّا حجاب بهترین پوشش است و نماز بدون ركوع و سجود نماز نیست و بلال نیز بهترین بنده است.(283)
«حدیث» به معناى سخن جدید و تازه است كه از دیگران سابقه ندارد.
حضرت ابراهیم پس از تجدید بناى كعبه از خداوند خواست تا فقط به اهل ایمان روزى دهد. «و ارزق اهله من الثمرات من آمن منهم» امّا خداوند فرمود: من در دنیا به كفّار نیز روزى مىدهم و حساب قیامت از دنیا جداست. «و من كفر فامتعه...»(284)
ركوع از اركان نماز و مشخصه و نشانه ویژه نماز است، زیرا سجده به خودى خود و خارج از نماز نیز محقق مىشود، مانند سجده شكر. ولى ركوع جایگاهى جز نماز ندارد و لذا درباره نماز كلمه ركعت به كار مىرود. «اذا قیل لهم اركعوا لایركعون»
281) فصّلت، 40.
282) بحار، ج17، ص52.
283) تفسیر الكاشف.
284) بقره، 126.
پيام ها
1- كامیابى دنیا نسبت به كامیابى آخرت، بسیار ناچیز است. «كلوا وتمتّعوا قلیلاً»
2- كامیابى از نعمتهاى دنیا، نشانه محبوبیّت نزد خداوند نیست. (مجرمان نیز بهرهمند مىشوند.) «كلوا وتمتّعوا قلیلاً انّكم مجرمون»
3- بهره مجرمان از نعمتهاى الهى، فقط بهره مادّى است. «كلوا وتمتّعوا... انّكم مجرمون»
4- زندگى دنیا هر قدر هم طولانى باشد، نسبت به آخرت ناچیز است. «تمتّعوا قلیلاً»
5 - از نشانههاى تكذیب عملى دین، ترك نماز است. (ترك نماز در میان دو كلمه «مكذّبین» قرار گرفته است.) «ویل یومئذ للمكذّبین اذا قیل لهم اركعوا لایركعون ویل یومئذ للمكذّبین»
6- انكار دین وارتكاب جرم، ملازم یكدیگرند. «انّكم مجرمون ویل یومئذ للمكذّبین»
7- قرآن، شیواترین، تازهترین و شایستهترین پیام براى مردم است. «فباىّ حدیث»
8 - مطالب قرآن هرگز كهنه نمىشود و در هر زمان، نو و تازه است. «فبّاى حدیث بعده»
9- اگر كسى به قرآن ایمان نیاورد، به كدام سخن ایمان خواهد آورد. «فباىّ حدیث بعده یؤمنون»