1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 19
تفسير 87. الأعلى آية 1
Number of verses: 19
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى 1
منزّه شمار نام پروردگار بلندمرتبه‌ات را!

ترجمه
نام پروردگار بلندمرتبه‏ات را به پاكى یاد كن.
همان كه آفرید و سامان بخشید.
و آنكه (هر چیز را) اندازه‏اى نهاد و هدایت كرد. 
آنكه (گیاه) چراگاه را رویانید.
و سرانجام آن را خشك و تیره كرد.

نکته ها
تسبیحِ نام خدا، یعنى نه فقط براى ذات خداوند، شریك قائل نشویم، بلكه حتّى براى نام او نیز شریك نیاوریم و نام دیگران را هم ردیف نام خداوند قرار ندهیم. چنانكه برخى گروه‏هاى التقاطى مى‏گفتند: «به نام خدا و به نام خلق قهرمان ایران»
در قرآن و حدیث نشانه‏هاى زیادى است كه اسلام به محترم شمردن نام‏هاى مقدّس عنایت دارد. چنانكه در این سوره مى‏فرماید: علاوه بر تسبیح ذات، اسم پروردگار را هم باید منزه بدانى. در جاى دیگر مى‏فرماید: نام پیامبر را مثل نام‏هاى خودتان ساده نبرید: «لاتجعلوا دعاء الرسول كدعاء بعضكم بعضا»(2) در جاى دیگر مى‏فرماید: چرا فرشتگان را به نام زن مى‏خوانند: «لیسمّون الملائكة تسمیة الانثى»(3) و پیامبر اسلام نام‏هاى نامناسب یاران را تغییر مى‏دادند.
مسئله آفرینش و هدایت، در آیه پنجاه سوره طه نیز آمده است، آنجا كه فرعون از حضرت موسى‏علیه السلام پرسید: پروردگار شما كیست؟ گفت: «ربّنا الّذى اعطى كلّ شى‏ء خلقه ثم هَدى» ناگفته پیداست كه مراد از این هدایت، هدایت تكوینى است كه خداوند در موجودات قرار داده است. مثلا ساختمان بدن مادر را به گونه‏اى هدایت كرد كه شیر تولید كند و نوزاد را هدایت كرد كه به سراغ سینه مادر رفته و شیر بمكد.
هدایت تكوینى موجودات با مرور زمان بهتر فهمیده مى‏شود. همین امر است كه هزاران دانشمند را به تحقیق وا داشته كه چگونه پرندگان یا ماهى‏ها حتّى اگر صدها كیلومتر از جاى خود دور شوند باز به محل خود بر مى‏گردند. هدایت الهى در هر موجودى چیزى قرار داده كه او را به راه تكامل خود پیش مى‏برد. ذرات خاك میوه مى‏شود، میوه نطفه و سپس انسان، دوباره جسم انسان، خاك مى‏شود.
«سَوّى» به معناى نظام بخشیدن است. از نظام كهكشانها گرفته تا نظام حاكم بر یك حشره ذرّه‏بینى. «غُثاء» یعنى گیاه خشك و خاشاك و «أحوى‏» به معناى سبزى است كه رو به سیاهى باشد.
حتّى یك برگ كوچك و خاشاك ناچیز هم به حال خود رها شده نیست. سبزه زارى كه در دید ما خشك و تیره مى‏شود، در نظام هدایت الهى است، زیرا همان برگهاى خشكیده به ماده دیگرى تبدیل مى‏شود كه براى قوت و قوّت زمین و درخت لازم است یا در شرایط انبوه تبدیل به زغال سنگ شده و یا آثار مفید دیگرى در خاك دارد.


2) نور، 63.
3) نجم، 27.

پيام ها
 1- نام خداوند مقدّس است. از هرگونه بى احترامى به نام او پرهیز كنید. «سبّح اسم ربّك»
 2- اوصاف ناشایست را در كنار نام خدا قرار ندهید. «سبّح اسم ربّك»
 3- نام‏هاى اختصاصى خداوند را بر دیگران ننهید. «سبح اسم ربّك»
 4- تسبیح او سبب رشد و پرورش شما است. «سبح اسم ربّك»
 5 - مسئولیّت شرك زدایى در درجه اول به دوش رهبر آسمانى و سپس بر عهده همه مؤمنان است. «سبّح»
 6- توحید كامل در پرتو تنزیه ذات و تسبیح نام اوست. «سبّح اسم ربّك»
 7- خداوند، از هرچه گفته و نوشته و تصور شود، برتر است. او در همه كمالات برتر است. «ربّك الاعلى»
 8 - خداوند، فقط خالق نیست، بلكه علاوه بر آن نظام بخش هستى و موجودات نیز مى‏باشد. «خلق فَسَوّى»
 9- ظرفیّت و هدایت موجودات، دلیل بر هدفمندى آفرینش است. «قدّر فَهدى»
 10- فرمان‏هاى الهى همراه با حكمت و دلیل است. نام خدا را تسبیح كن، زیرا او اعلى است، آفرید و سامان داد و هدایت كرد «سبّح... الاعلى، خلق فسوّى و الّذى قدّر فهدى»
 11- هدایت تكوینى آفریده‏ها در چهره‏هاى مختلفى است، گاهى سبز و گاهى خشك ولى هر دو در مدار هدایت است. «اخرج المرعى فجعله غثاء احوى»

توضيحات
سیماى سوره اعلى‏
 این سوره نوزده آیه دارد و در مكّه نازل شده است.
 سوره‏هایى را كه با فرمان تسبیح خداوند آغاز مى‏شود، مسبّحات گویند و سوره اعلى، آخرین سوره از سور مسبّحات است.
 نام سوره، برگرفته از آیه اول است كه خداوند را با وصفِ «اعلى» توصیف مى‏كند. مطالب سوره به دو بخش تقسیم مى‏شود كه بخش اول، خطاب به پیامبر گرامى اسلام و بخش دوم درباره مؤمنان و كافران و عوامل سعادت و شقاوت این دو گروه است.
 در روایات سفارش شده است كه در نماز عید (فطر و قربان)، در ركعت اول سوره اعلى خوانده شود.(1)


1) تفسیر نور الثقلین.

Copyright 2015 almubin.com