ترجمه
اى كسانى كه ایمان آورده‏اید! اگر تقواى الهى پیشه كنید، خداوند برایتان فرقانى (قوّه‏ى شناخت حقّ از باطلى) قرار مى‏دهد و بدى‏هایتان را از شما مى‏پوشاند و شما را مى‏آمرزد و خداوند صاحب فضل وبخشش بزرگ است.

نکته ها
وسیله ومعیار شناخت حقّ از باطل متعدّد است، از جمله:
الف: انبیا واولیاى الهى؛ چنانكه پیامبر صلى الله علیه وآله را فاروق نامیدند [497] ویا در حدیث مى‏خوانیم: «مَن فارق علیّاً فقد فارق اللّه» [498] هر كس على علیه السلام را رها كند، خدا را رها كرده است.
ب: كتاب آسمانى؛ كه با عرضه امور به آن مى‏توان حقّ را از باطل تشخیص داد.
ج: تقوا، زیرا طوفان غرائز و حبّ و بغض‏هاى همراه با بى‏تقوایى، مانع درك حقایق است.
د: عقل و خرد؛ كه بدون آن نمى‏توان حتّى به سراغ وحى رفت.
فرقان و قدرت تشخیص حقّ از باطل، حكمت و بینشى خدادادى است كه به اهل تقوا داده مى‏شود و به علم و سواد و معلومات وابسته نیست.
به گفته‏ى تفسیر كبیر فخررازى، «تكفیر سیّئات»، پرده‏پوشى در دنیا و «مغفرت»، رهایى از قهر خدا در آخرت است، و به گفته‏ى تفسیر نمونه، «تكفیر»، محو آثار اجتماعى و روانى گناه و «مغفرت»، بخشایش نسبت به عذاب دوزخ است.
كسانى كه تقوا داشته و تمایلات نفسانى را كنار بگذارند، قوّه‏ى تشخیص حقّ به آنها عطا مى‏شود. چنانكه در آیه‏ى دیگرى مى‏خوانیم: «اتّقوا اللّه و یعلّمكم اللّه» [499] از خدا پروا كنید، خداوند شما را آگاه مى‏كند ویادتان مى‏دهد. گویا روح همچون آینه‏اى است كه تقوا غبار را از آن مى‏زداید و نور حقّ در آن منعكس مى‏شود، چنانكه حضرت على علیه السلام تقوا را دارو و درمان دل‏ها، نور و بینایى كوردلى‏ها و شفا و وسیله‏ى اصلاح قلب، تطهیر جان، امنیّت ترس‏هاى درونى و روشنایى تاریكى‏ها مى‏داند، «فانّ تقوى اللّه دواء داء قلوبكم و بصر عمى افئدتكم و شفاء مرض اجسادكم و صلاح فساد صدوركم و طهور دنس انفسكم و جلاء عشا ابصاركم و أمن مفزع جأشكم و ضیاء سواد ظلمتكم...» [500] و بر عكس، حرص‏ها و طمع‏ها سبب لغزش خردها مى‏شود، حضرت على علیه السلام مى‏فرماید: «اكثر مصارع العقول تحت بروق المطامع» [501] بیشترین لغزشگاه خرد، زرق و برق طمع‏ها مى‏باشد.
حقیقت سرایى است آراسته‏ هوا و هوس گرد بر خاسته
نبینى كه هر جا كه برخاست گرد نبیند نظر، گرچه بیناست مرد

پيام ها
1- اگر تقوا داشته باشیم، در آزمایش مال و فرزند، خداوند ما را راهنمایى مى‏كند كه چگونه برخورد نماییم. «اموالكم و اولادكم فتنة... ان تتّقوا اللّه یجعل لكم فرقانا»
2- عملكرد انسان، در بینش او اثر دارد. كسى كه تقوا دارد، علاوه بر علم، فطرت، عقل وتجربه، خداوند بصیرت ودید وشناخت ویژه‏اى به او مى‏دهد. («فرقان» نكره آمده است تا نشان دهد كه بصیرت خاصّى مراد است)
3- تقوا، هم عامل شناخت صحیح، «فرقان» هم مایه‏ى آبرو و حیثیّت اجتماعى، «یُكفّر عنكم» و هم سبب مغفرت اخروى است. «یغفر لكم»
4- اعطاى بصیرت ویژه به پرهیزكاران و بخشش گناهان آنان، تفضّلى از جانب خداوند است. «یجعل لكم فرقانا... واللّه ذو الفضل العظیم»