ترجمه
و مثل كسانى نباشید كه از روى سرمستى و خودنمایى و غرور و ریا در برابر مردم، از خانههاى خود (به سوى جبهه) خارج شدند و مردم را از راه خدا بازمىداشتند وحال آنكه خداوند، به آنچه انجام مىدهند احاطه دارد.
نکته ها
چون كاروان تجارتى ابوسفیان از دست مسلمانان سالم به مكّه رسید، ابوسفیان به ابوجهل پیغام داد كه ما به سلامت به مكّه رسیدیم، شما كه براى یارى ما رفتهاید، برگردید. ابوجهل مغرورانه گفت: تا مسلمانان را سركوب نكنیم و به افتخار پیروزى شراب ننوشیم و قدرت خود را نشان ندهیم، برنمىگردیم. امّا سرانجام با تمام غرور و لجاجتى كه داشتند، شكست خوردند و ابوجهل شراب مرگ را نوشید.
در این آیه ودو آیهى قبل، عوامل موفقیّت در جبهه چنین بیان شده است: ثبات قدم، یاد خدا، اطاعت از رهبرى، پرهیز از اختلاف، صبر، پرهیز از غرور، ریا و دنیاطلبى.
پيام ها
1- غرور و ریا، از آفات قدرت در جبههى جنگ است. «خرجوا من دیارهم بطراً ورئاء الناس»
2- تفاوت اصولى جنگهاى اسلامى و غیر اسلامى در هدف است. هدف مسلمانان از جنگ، رفع فتنه است (آیهى 39 این سوره)، امّا هدف دیگران، سلطهجویى و قدرتنمایى است. «بطراً و رئاء النّاس»
3- هنگام عزیمت به جبهه، نیّت خود را خالص سازید و به فكر خودنمایى نباشید. «رئاء النّاس» (گرچه سیاق آیات، به جنگ بدر مربوط مىشود، امّا شامل منافقان كه ریاكارانه و براى خودنمایى و یاشایعهپراكنى و تضعیف روحیه به جبهه مىروند نیز مىشود.)
4- جبههى باطل براى بستن راه حقّ و جلوگیرى از حركت معنوى و الهى جامعه، تلاش مىكند. «و یصدّون عن سبیل اللّه»
5 - دشمنان بدانند با همه تلاشى كه در برابر خدا مىكنند، امّا هرگز از تحت قدرت الهى خارج نمىشوند. «واللّه بما یعملون محیط»