ترجمه
اگر (به سوى میدان جنگ) نشتابید، خداوند شما را به عذابى دردناك عذاب مىكند و گروه دیگرى را جایگزین شما مىكند و شما (با ترك جبهه،) ضررى به خدا نمىزنید و خداوند بر هر چیزى تواناست.
نکته ها
در این آیه و آیهى قبل، از هشت راه بر مسألهى جهاد تأكید شده است:
شما كه اهل ایمانید، چرا سستى؟«یا ایها الذین آمنوا»، سؤال همراه با توبیخ «ما لَكم»، جهاد راه خداست «سبیل اللَّه»، فرمانِ حركت «انفروا»، تهدید به عذاب «یعذّبكم»، تهدید به جایگزینى «یستبدل»، تهدید به بىاثر بودن ترك جبهه از سوى شما «لاتضرّوه» وتهدید به قدرت الهى. «واللَّه على كلّ شىءقدیر»
بر اساس برخى روایات مراد از افراد جایگزین در «قوماً غیركم»، مردمانى از ایران و یمن هستند كه براى یارى دین خدا قیام مىكنند. [70]
پيام ها
1- كیفر تركِ جبهه، هم عذاب وذلّت دنیاست، هم عقوبتِ دوزخ در آخرت است. «عذاباً الیما و یستبدل قوماً غیركم»
2- دست خداوند، براى جایگزین ساختن دیگران به جاى ما باز است و هر لحظه اراده كند، چنان خواهد كرد. «یستبدل»
3- زیانِ بىتحرّكى و ركود، به خودمان مىرسد، نه به خدا. «لاتضرّوه شیئاً» (سستى و تنبلى، سبب جایگزین شدن دیگران به جاى ما مىشود)
4- سنّت خداوند آن است كه در صورت ضعف عملكرد مردم، قومى را جایگزین قوم دیگر مىكند. «یستبدل» فعل مضارع، نشانهى استمرار است.
5 - قدرت نامحدود خدا، سبب مىشود كه دیگران را به جاى ما جایگزین كند. «یستبدل... على كلّ شىء قدیر»
6- كسى كه قدرت بىنهایت دارد، هرگز ضربه و ضرر نمىبیند. «لاتضرّوه شیئاً... على كلّ شىء قدیر»