ترجمه
پروردگارا! مرا برپا دارنده نماز قرار ده و از نسل و ذریّهام نیز. پروردگارا! دعاى مرا (نماز و عبادتم را) بپذیر.
پروردگارا مرا وپدر ومادرم را ومؤمنان را، روزى كه حساب بر پا مىشود ببخشاى.
نکته ها
در آیاتى كه تاكنون دربارهى حضرت ابراهیم در این سوره خواندهایم، او از خداوند هفت درخواست دارد: امنیّت مكّه، دور ماندن از بتپرستى، توجّه قلوب و افكار مؤمنان نسبت به فرزندان و مكتب او، بهرهمند شدن ذریّهى او از ثمرات، توفیق اقامهى نماز، قبول شدن دعاها و آمرزش براى خود و والدین و همهى مؤمنان.
«والد» تنها به پدر واقعى گفته مىشود، ولى «أب» به غیر پدر از جمله به عمو و پدرزن نیز گفته مىشود. چون والدین ابراهیم مؤمن بودند، لذا در این آیه حضرت ابراهیم به والدین خود دعا مىكند، ولى در آیات دیگر كه «أب» بكار رفته و مراد عموى ابراهیم است، به دلیل مشرك بودن او، حضرت از او بیزارى مىجوید.
در آیهى 133 بقره نیز خواندیم كه فرزندان یعقوب در پاسخ پدر كه پرسیده بود: «ما تعبدون من بعدى» پس از من چه چیز را مىپرستید؟ گفتند: «نعبد الهك و اله آبائك ابراهیم و اسماعیل» ما پروردگار تو و پروردگار پدرانت ابراهیم و اسماعیل را مىپرستیم. با آنكه اسماعیل عموى یعقوب است، ولى به عمو «أب» گفته شده است.
پيام ها
1- تكرار «ربّ» در آغاز دعاهاى حضرت ابراهیم، نشانه تأثیر آن دراستجابت دعا و یا یكى از آداب آن است. «ربّ اجعلنى»
2- براى اقامهى نماز خود و فرزندانتان، از خداوند استمداد كنید. «ربّ اجعلنى»
3- نماز، محور دعاهاى حضرت ابراهیم است. «ربّنا لیقیموا الصّلاة»، « ربّ اجعلنى مقیم الصّلاة»
4- با آنكه رسالت انبیا اقامهى دین است اما دعا براى اقامهى نماز به جاى آن، نشانه آن است كه نماز چهره و سیماى تمامنماى دین است. «مقیم الصّلاة»
5 - اقامهى نماز، عِدل و همتاى رهبرى است. حضرت ابراهیم در دو مورد عبارت «و من ذریّتى» را بكار برد: یكى دربارهى نماز نسل خود «مقیم الصّلاة و من ذریّتى» و یكى در مورد رهبرى نسل خود هنگامى كه خداوند به ابراهیم فرمود: «انى جاعلك للنّاس اماما قال و من ذریّتى»(68) من تو را امام مردم قرار دادم ابراهیم گفت: پروردگارا ذریّه مرا نیز به این مقام برسان.
6- در دعا هم به خود توجّه كنید، «واجنبنى - واجعلنى - واغفرلى» و هم به دیگران. «وبنّى - ومن ذریّتى - و لوالدىّ وللمؤمنین»
7- انسان، هم باید به فكر نسل قبل باشد، «ولوالدىّ وللمؤمنین » و هم به فكر نسل بعد. «و من ذریّتى»
8 - در دعا، به فكر قیامت خود، فرزندان و جامعه باشید. «یوم یقوم الحساب»
68) بقره، 124.