ترجمه
جز این نیست كه (خداوند) مردار و خون و گوشت خوك و آنچه نام غیر خدا (به هنگام ذبح) بر آن برده شده، بر شما حرام كرده است، پس هر كس (به خوردن اینها) ناچار شود، بدون آنكه (قصد) تجاوز و تعدى (به حكم خداوند) داشته باشد و یا (از نیاز ضرورى) تجاوز كند، (مانعى براى خوردنش نیست) زیرا كه خداوند بخشنده مهربان است.
نکته ها
این آیه با اندكى تفاوت، در سورههاى انعام و نحل كه مكّى هستند و سورههاى بقره و مائده كه مدنى هستند نیز آمده است.
«اهلال» از «هلال» به معناى بلند كردن صدا هنگام دیدن هلال ماه است و چون مشركان هنگام ذبح حیوانات، نام بتها را با صداى بلند مىبردند، از این كار تعبیر به «اهلال» شده است.(85)
گرچه در این آیه مواردى از خوردنىهاى حرام آمده است، امّا منحصر در آنها نیست، بلكه موارد دیگرى را پیامبر اكرمصلى الله علیه وآله بیان نموده كه به سفارش خود قرآن باید بپذیریم. «ما آتاكم الرسول فخذوه و ما نهاكم عنه فانتهوا»(86)
85) تفسیر نمونه.
86) حشر، 7.
پيام ها
1- حرام كردن چیزى تنها بدست خداست و كسى حق ندارد از پیش خود یا براساس خرافات و موهومات چیزى را حرام یا حلال كند. «انّما حرّم»
2- دلیل و فلسفهى تحریم بعضى خوردنىها، تنها مسائل بهداشتى و مادى نیست، بلكه دورى از پلیدىهاى معنوى، همچون شرك نیز یك معیار است. «حرّم علیكم المیتة ... و ما اهلّ لغیراللَّه»
3- حتى خوردن باید در مدار توحید باشد. «حرّم ... ما اهلّ لغیراللَّه»
4- از قانون الهى و تبصرههاى آن سوءاستفاده نكنید. «فمن اضطرّ غیر باغ و لا عاد»
5- اسلام بنبست ندارد. در شرایط اضطرار، حكم عوض مىشود. «فمن اضطرّ ... فانّ اللَّه غفور رحیم»