ترجمه
وهمانا ما در میان هر اُمّتى پیامبرى را برانگیختیم (تا به مردم بگویند) كه خدا را بپرستید و از طاغوت (و هر معبودى جز خدا) دورى نمایید، پس گروهى از مردم كسانى هستند كه خداوند هدایتشان كرده و بعضى از آنان گمراهى بر آنان سزاوار است، پس در زمین سیر و سفر كنید، تا ببینید كه پایان كار تكذیب كنندگان چگونه بوده است؟
نکته ها
«اُمّة» از ریشهى «اُمّ» به معناى چیزى است كه دیگرى را به خود ضمیمه مىكند. به هر جماعتى كه داراى نوعى وحدت و اشتراك باشند، امّت گفته مىشود. این كلمه 52 بار در قرآن آمده است.
«طاغوت» براى مبالغهى طغیان بكار مىرود. در قرآن به شیطان، ستمگران و مستكبران و بتها، كه مایهى طغیان و نافرمانى خدا هستند، «طاغوت» گفته شده است. این كلمه هم در مورد مفرد بكار مىرود «یكفر بالطاغوت» و هم در مورد جمع «اولیائهم الطاغوت»
خداوند اسباب هدایت را براى تمام مردم فرستاده است، «بعثنا فى كلّ اُمّة رسولاً» امّا گروهى مىپذیرند و هدایت مىیابند، «فمنهم من هدى اللَّه» و گروهى انكار كرده و گمراه مىشوند. «منهم من حقّت علیه الضلالة» پس هدایت از اوست، ولى گمراهى از ماست.
مثال جالب: زمین كه به دور خورشید مىچرخد، همواره بخشى از آن رو به خورشید و روشن است و بخشى پشت به خورشید و تاریك است. مىتوان گفت: هر نورى كه زمین دارد از خورشید است، امّا هر تاریكى كه زمین دارد از خود اوست.
به هر حال خداوند، ضلالت را به خود نسبت نمىدهد، مگر آنكه انسان خود زمینهى آن را فراهم كرده باشد، مانند آیهى «یضّلاللَّه الظالمین» خداوند ستمگران را گمراه مىكند وآیه «ومایضلّ به الاّ الفاسقین» خداوند جز فاسقان را گمراه نمىكند.
پيام ها
1- بعثت پیامبران، مخصوص نژاد و منطقه و قبیلهى خاصى نبوده است. «بعثنا فى كلّ امّة رسولاً»
2- دعوت به توحید و دورى از طاغوت، در رأس برنامه پیامبران بوده است. «اعبدوا اللَّه واجتنبوا الطاغوت»
3- خداپرستى با پذیرش سلطهى طاغوتها و ستمگران، نمىسازد. «اعبدوا اللَّه واجتنبوا الطاغوت»
4- با عبادت و اتصال به خداوند، انسان قدرت مبارزه با طاغوتها، پیدا مىكند. «اعبدوا اللَّه واجتنبوا الطاغوت»
5 - خداوند به انسان در انتخاب راه، اختیار داده است. «فمنهم من هدى... و منهم من حقّت...»
6- سیر و سفر باید عبرتآموز باشد. «سیروا ... فانظروا»
7- تاریخ قانونمند است و سنّتهاى حاكم بر جامعه و تاریخ، ثابت. «سیروا... فانظروا... عاقبة المكذبین»
8 - قرآن، مردم را به جهانگردى هدفدار دعوت كرده است. «سیروا... فانظروا»