ترجمه
وآنچه از نعمت دارید، پس از خداوند است. (به علاوه) هرگاه نگرانى و بلا به شما رسد، تنها به سوى او ناله مىكنید.
اما همین كه نگرانى ومِحنت را از شما برطرف كرد، ناگهان گروهى از شما نسبت به پروردگارشان شرك مىورزند. (وعوامل وافراد دیگرى را در دفع بلا مؤثر مىدانند)
نکته ها
«ضُر» به نگرانى گفته مىشود كه از فقدان نعمت ناشى مىشود و «تجئرون» از «جؤار» به معناى ناله و استغاثه است.
مضمون این آیه در آیات دیگر قرآن نیز تكرار شده است، چنانكه در آیهى 67 سوره اسراء مىفرماید: «و اذا مسّكم الضُّر فى البحر ضلّ من تدعون الاّ ایاه فلمّا نجاكم الى البّر اعرضتم و كان الانسان كفوراً» هرگاه در وسط دریا با خطرى مواجه شوید، جز او هر چه را در خیال خود مىخواندید، محو شود، ولى همینكه او شما را به خشكى رساند، روىگردان شده و كفران نعمت مىكنید.
پیامبراكرمصلى الله علیه وآله مىفرماید: «من لم یعلم ان للَّه علیه نعمة الاّ فى مطعم او ملبس فقد قصر عمله و دنى عذابه»(16)، هر كس نعمت خداوند را تنها در خوراك و پوشاك بداند، هم در عمل كوتاهى كرده و هم به قهر خدا نزدیك شده است.
16) تفسیر نورالثقلین.
پيام ها
1- نعمتهاى الهى را، نتیجهى تلاش وتحصیل ومدیریّت خود، یا شانس و تصادف نپندارید. «ما بكم من نعمة فمن اللَّه»
2- همهى نعمتها، حتّى آنچه كه در نظر شما ناچیز است، به ارادهى الهى به شما داده شده است. «من نعمة»
3- هم نعمتها از اوست، هم در خطرها، تنها پناهگاه اوست. «فمن اللَّه ، الیه تجرون»
4- بلا و سختى، خداپرستى فطرى را زنده مىكند. «اذا مسكم الضرّ فالیه تجرون»
5 - انسان ضعیف است وبا كوچكترین تماس سختى ومصیبت، درمانده مىشود. «اذا مسّكم...»
6- نعمتها از اوست، امّا سختىها و ضررها از ماست. «نعمة فمن اللَّه، مسّكم الضّر»
7- ایمان واستغاثه به خداوند، نباید موسمى ومقطعى باشد. «اذا كشف الضُّر...فریق منكم... یُشركون»
8 - رفاه وآسایش، زمینهى غفلت از یاد خدا وشركگرایى است. «كشف الضُّر ... یشركون»
9- توجّه به خدا، چون فطرى است عمومى است. «الیه تجرون»، امّا شرك تنها در مورد بعضى است. «فریق ...یشركون»
10- «كشف ضرّ» و برطرف شدن مشكلات را از هر قدرتى جز خدا بدانیم شرك است. «كشف الضُّر ... بربّهم یشركون»