ترجمه
وچون كسانى كه شرك ورزیدند، شركاى (پندارى) خود را (در قیامت) ببینند، گویند پروردگارا اینان شریكان (خیالى) ما بودند كه ما به جاى تو مىخواندیم (ولى شركا به سخن آمده) حرف آنان را به خودشان برگردانده (وپاسخشان دهند) كه شما بدون شك دروغگویید.
نکته ها
بر طبق روایات، در قیامت، مواقف مختلفى است؛
در بعضى مواقف مُهر بر لب خورده و دست و پا گواهى مىدهند.
در موقفى دیگر، نالهها و استمدادها بلند است.
در موقفى دیگر، انسان به دنبال آن است كه گناه خود را به گردن دیگران بیندازد. مثلاً به شیطان مىگوید: تو مرا به كفر و شرك وادار كردى ، و شیطان در پاسخ مىگوید: من از روز اوّل با شرك شما مخالف بودم. «انى كفرت بما اشركتمون من قبل»(48)
گاهى مقصّر را بتها مىداند، ولى آنها نیز تبرّى مىجویند. «و یوم القیامة یكفرون بشرككم»(49) حتّى خداوند به حضرت عیسى خطاب مىكند: آیا تو به مردم گفتى كه تو و مادرت را معبود قرار دهند؟ و عیسى در پاسخ مىگوید: تو از هر شریكى منزّهى،... این مردم به سراغ جنّ رفتند و هرگز من كسى را به سوى غیر تو دعوت نكردهام. «قال سبحانك ما یكون لى اِن أقول ما لیس لى بحق»(50) ودر آیه مورد بحث نیز، موجوداتى كه شركاى خدا قرار گرفته شدهاند، از مشركان تبّرى مىجویند و آنها را تكذیب مىكنند.
48) ابراهیم، 22.
49) فاطر، 14.
50) مائده، 116.
پيام ها
1- خداوند شریك ندارد، مشركان براى او شریك مىپندارند. «شركائهم» و نفرمود: «شركاء اللَّه»
2- وحشت قیامت باعث مىشود كه انسان براى رهایى خود، بار را به دوش دیگران بیندازد. «هؤلاء شركاؤنا»
3- معبودهاى ساختگى نیز در قیامت، محشور مىشوند. «هؤلاء شركاؤنا الّذین كنّا ندعوا»
4- در قیامت، براى دفاع از خود، بتها نیز به سخن در آیند. «فالقوا الیهم القول...»
5 - بتها لیاقت خود را براى پرستش تكذیب مىكنند وبه بتپرستان مىگویند: شما در واقع خیالات خود را پرستش مىكردید. «فالقوا الیهم القول انكم لكاذبون»