ترجمه
و در زمین با تكبّر و سرمستى راه مرو، قطعاً تو زمین را نخواهى شكافت و در بلندى به كوههانخواهى رسید.
همهى اینها، گناهش نزد پروردگارت ناپسند است.
نکته ها
از جامعیّت اسلام اینكه علاوه بر مسائل اعتقادى، سیاسى، نظامى واقتصادى، براى كارهاى جزئى مانند رفت وآمد بیرون خانه نیز دستور دارد. از جمله اینكه:
الف: «واقصد فى مشیك»(103) در راه رفتن، میانهرو باش.
ب: «ولا تَمشِ فى الارض مرحاً» در زمین با تكبّر و سرمستى راه نرو.
ج: «و عباد الرّحمن الّذین یمشون على الارض هوناً»(104) بندگان خدا آنانند كه در زمین با آرامش و بىتكبّر راه مىروند.
د: از قارون ثروتمند هم انتقاد مىكند كه هنگام عبور در كوچه و بازار، با تكبّر و جلال و جبروت ظاهر مىشد.(105)
در سیرهى پیامبر اسلام است كه وى حتّى روز فتح مكّه بر الاغى بدون پالان سوار شد. امام حسن مجتبىعلیه السلام نیز با داشتن مركبهاى زیاد، پیاده به مكّه مىرفت. اینها نشانهى فروتنى اولیاى دین است. حضرت علىعلیه السلام نیز از اوصاف متّقین، راه رفتن متواضعانه را بر مىشمارد. «و مَشیُهم التواضع»(106)
103) لقمان، 61.
104) فرقان، 63
105) قصص، 79.
106) نهجالبلاغه، خطبه 193.
پيام ها
1- تكبّر، حتّى در راه، رفتن از نظر قرآن نكوهیده است. «ولا تمش فى الارض مَرَحاً»
2- راه مقابله با تكبّر، توجّه دادن به ضعفها وعجزهاست. «انّك لن تخرق الارض»
3- خصلتهاى درونى در رفتار انسان اثر گذار است. «ولا تمش فى الارض مرحاً»
4- بدى اعمال زشت در همهى ادیان الهى امرى ثابت است. «كان سیّئه...مكروها»
5 - اوامر و نواهى پروردگار، در جهت رشد و تربیت انسان است. «عند ربّك»