ترجمه
نماز را به هنگام بازگشت خورشید (به سمت مغرب) تا تاریكى شب، بپادار، و همچنین قرآنِ سپیدهدمان را. همانا (قرائت) قرآن (به هنگام) فجر (در نماز صبح) مورد مشاهده (فرشتگان) است.
نکته ها
«دلوك»، هنگامى است كه خورشید از وسط آسمان روبه مغرب میل مىكند كه زوال نامیده مىشود، ووقت نماز ظهر و عصر است. و «غَسق اللیل» وقت نماز مغرب و عشاست كه تاریكى، فراگیر مىشود و «فجر»، وقت نماز صبح است.(175)
امام صادقعلیه السلام مىفرماید: اوّلین نمازى كه واجب شد نماز ظهر بود و آنگاه این آیه را تلاوت فرمودند.(176)
در روایت دیگرى آمده است: اگر نماز صبح در اوّل فجر اقامه شود، فرشتگان شب و روز هر دو آن را ثبت مىكنند.(177) و «مشهود» بودن نماز صبح نیز ممكن است به همین معنا باشد.(178) یعنى هر دو گروه فرشتگان آن را مشاهده كرده و بر آن گواهى مىدهند.
175) تفسیر اطیبالبیان.
176) كافى، ج3، ص 275.
177) كافى، ج3، ص 275.
178) تفسیر المیزان.
پيام ها
1- معیار شناخت اوقات در اسلام، طبیعى است به نحوى كه قابل فهم و درك همه كس در همه جا و همیشه باشد. «لدُلوك الشمس، غَسَق اللیل، الفجر»
2- برنامههاى دینى، زمانبندى شده است. «لدُلوك الشمس الى غَسَق اللیل»
3- نماز تنها عبادتى است كه به نام «قرآن» توصیف شده است. «قرآن الفجر»
4- قرآن و تلاوت آن در نماز، محور اصلى است. «قرآن الفجر»(179)
5 - در میان نمازها، نماز صبح جایگاه ویژهاى دارد. «اِنّ قرآن الفجر كان مشهوداً»
179) پیامبرصلى الله علیه وآله فرمود: «لاصلوة الاّ بقرآن». كنزالعمّال، ح 19698.