ترجمه
و هر كه را خدا هدایت كند، پس همو هدایت یافته است و هر كه را گمراه سازد، هرگز یاورانى جز خدا براى آنان نخواهى یافت و ما در روز قیامت، آنان را واژگون (به صورت خزنده) كور و كر و لال محشور مىكنیم و جایگاهشان دوزخ است، كه هرگاه خاموش شود، آتش آنان را بیافزاییم.
نکته ها
«خَبت»، به معناى فروكش كردن شعله است. و «سَعیر»، به معناى شعلهور شدن آتش و از نامهاى جهنّم است.
سؤال: اگر گمراهان در قیامت، كر و كور و لالند، پس چگونه در آیات دیگر، از دیدن آتش؛ «رأى المجرمون النّار»(215)، یا شنیدن صداى دوزخ؛ «سَمعوا لها تغیّضاً و زفیراً»(216)، یا فریاد و شیون آنان؛ «دعوا هنالك ثبوراً»(217) سخن به میان آمده است؟
پاسخ: مراحل و مواقف قیامت متفاوت و متعدّد است. در هر موقفى ممكن است حالتى باشد كه در مرحلهى بعد از آن نباشد.(218)
215) كهف، 53.
216) فرقان، 12.
217) فرقان، 13.
218) تفسیر تبیان.
پيام ها
1- هدایت تنها به علم، عقل و استدلال نیست، توفیق الهى نیز مىخواهد. «مَن یَهدى اللّه»
2- گمراهان را نجاتبخشى جز خدا نیست. «مَن یُضلِل فلن تَجِد ...»
3- كسى كه از گوش، چشم و زبان خود در مسیر حقّیافتن، حقّگفتن و حقّدیدن بهره نگیرد، در قیامت نیز كور، كر، لال و واژگون محشور مىشود. این در واقع نوعى تجسّم عمل انسان است! «نحشرهم...على وجوههم عمیاً و بكماً وصمّاً»
4- آتش دوزخ، براى مجرمان پیوسته شعلهورتر مىشود. «كلمّاخَبت زدناهم سعیراً»