ترجمه
كاف،ها، یا، عین، صاد.
(در این سوره) یادى از لطف پروردگارت نسبت به بندهاش زكریّا (به میان آمده است).
زمانى كه پروردگارش را با ندایى پنهان خواند.
نکته ها
«كهیعص»، از حروف مقطّعه قرآن است كه در آن اسرار و رموزى نهفته ودر برخى دعاها خداوند را به این حروف سوگند مىدهیم ومىگوییم: «بحقّ كهیعص» چنانكه حضرت علىعلیه السلام در دعایى فرمودند: «الّلهم نسئلك یا كاف، ها، یا، عین، صاد».(3)
«نداء» به معناى خواندن با صدا و فریاد است و «خَفیّاً» به معناى پنهانى است، نه آهسته، چون چنین ندایى آهسته نمىشود، ولى پنهانى مىشود.(4)
شاید دعاى پنهانى زكریّا به خاطر استهزاى مردم باشد كه نگویند چرا این پیرمرد از خداوند فرزند مىخواهد. «نداء خفیّا»
نام «زكریّا» هفت مرتبه در قرآن آمده است، او از انبیاى بنىاسرائیل و از فرزندان هارون، برادر موسى است.
در حدیث آمده است: «خیر الدّعا الخفىّ» بهترین دعا، دعایى است كه پنهانى باشد.(5)
3) تفسیر مجمعالبیان.
4) تفسیر نمونه.
5) تفسیر مجمعالبیان.
پيام ها
1- یادآورى نعمتهاى ویژه خداوند، عامل محبّت الهى است. «ذكر رحمت ربّك»
2- یاد اولیاى خدا یك ارزش است. «ذكر... زكریّا»
3- عبادت ودعا، زمینهى دریافت رحمت است. «رحمت ربّك... اذ نادى ربّه»
4- از نقش دعا در تحوّلات زندگى بشر غافل نشویم. «اذ نادى» پیامبران نیز براى حل مشكلات خویش به دعا روى مىآورند.
5 - مؤمن هرگز احساس تنهایى نمىكند. «اذ نادى ربّه»
6- اگر خداوند بخواهد نداى مخفى بندگان خالص را براى تاریخ علنى مىكند. «نداءً خَفیّا»
7- دعاى پنهانى با ارزشتر است، چون به اخلاص نزدیكتر است. «نداءً خفیّا»
توضيحات
سیماى سوره مریم
سوره مریم نوزدهمین سورهى قرآن، داراى نود و هشت آیه و در مكّه نازل شده است.(1)
محتواى سوره را همچون سایر سورههاى مكّى، مسائل مربوط به قیامت و سرنوشت مجرمان و پاداش نیكوكاران و قسمتى از سرگذشت زكریّا و مریم و عیسىبن مریم و یحیى و ابراهیم و اسماعیل و ادریسعلیهم السلام تشكیل داده است.
در تفسیر المیزان مىخوانیم: خداوند در دو آیهى آخر این سوره مىفرماید: هدف ما از نزول این سوره، بشارت و انذار است و این هدف در قالب زیباى داستان زندگى پیامبران آمده است.
نام مریم 34 بار در قرآن آمده است و خداوند نام هیچ زنى را با اسم خاص در قرآن ذكر نكرده، جز مریم و تنها سورهاى كه به نام یك زن در قرآن نامیده شده، همین سوره مریم است.
در فضیلت تلاوت این سوره آمده است كه هر كس مداومت به خواندن این سوره كند، از دنیا نمىرود مگر آنكه خداوند او را از نظر جان و مال و فرزند بىنیاز كند.(2) البتّه شكى نیست با عمل به محتواى این سوره انسان خود را از دیگران بىنیاز خواهد دید.
1) بعضى دو آیه 58 و 71 را مدنى مىدانند.
2) تفسیر مجمعالبیان.