ترجمه
و هیچ كس از شما نیست مگر آنكه وارد دوزخ مىشود، (و این ورود شما) از جانب پروردگارت حكمى قطعى است.
نکته ها
در تفسیر طبرى آمده است: روزى عبداللّهبن رواحه در حال بیمارى مىگریست، همسرش نیز با دیدن او به گریه افتاد. عبداللّه پرسید: تو چرا اشك مىریزى؟ گفت: به خاطر گریهى تو. عبداللّه گفت: ولى من به خاطر این سخن خداى متعال مىگریم كه فرمود: «اِن منكم الاّ واردها» ورود ما به دوزخ قطعى است، امّا من نمىدانم از آن نجات مىیابم یا خیر؟
این آیه باید در كنار آیات و روایاتى كه مربوط به صراط است معنا شود، چون صراط پلى است كه بر روى دوزخ كشیده شده است و همهى مردم از روى آن عبور مىكنند، بعضى تند و بعضى كُند و بعضى به دوزخ مىافتند.
رسول خداصلى الله علیه وآله فرمود: روز قیامت، همهى انسانها (چه خوب و چه بد) وارد جهنّم مىشوند، ولى آتش به مؤمنین زیانى نمىرساند، همچون حضرت ابراهیم كه آتش بر او سرد شد. بنابراین آیهى مورد بحث كه ورود همگان را به دوزخ حتمى مىداند، با آیاتى كه مىگوید: مؤمنین از دوزخ دورند(124) منافاتى ندارد. زیرا از سویى وارد دوزخ مىشوند، و از سوى دیگر با لطف خداوند آسیبى نمىبینند.
البتّه ممكن است بگوییم كه ورود به معناى عبور است، نه داخل شدن. چنانكه در مورد حضرت موسىعلیه السلام آمده است «ورد ماء مَدین» یعنى به كنار آب شهر مَدین وارد شد، نه آنكه داخل آب شد.(125) یا آنكه بگوییم: مراد از كلمهى «منكم» در آیهى مورد بحث، گروههایى هستند كه در آیات قبل ذكر شدهاند، یعنى طرفداران شیطان. و مراد از نجات متّقین، نجات كسانى است كه از كفر و شرك نجات یافتهاند. یعنى همهى هواداران شیطان وارد دوزخ مىشوند، امّا كفّار و مشركین در آنجا باقى مىمانند و لكن گناهكارانى كه به شرك و كفر آلوده نبودهاند، ولى فاسق بودهاند سرانجام آزاد مىشوند.
پيام ها
1- قیامت و مراحل آن، حساب شده ودقیق است. «لنحشرنّهم... لننزعنّ... اِن منكم الاّ واردها»
2- خدا داراى سنّتها وبرنامههاى قطعى وحتمى است. «كانعلىربّكحتماًمقضیّا»