ترجمه
پس هركس از آن (ذكر) روى برگرداند، قطعاً او در روز قیامت، بار سنگینى (از گناه) را بر دوش خواهد كشید.
(آنها) براى همیشه در آن (بار گناه و عقوبتش) خواهند ماند و چه بد بارى است براى آنها، (بار گناه) در روز قیامت.
(همان) روزى كه در صور دمیده مىشود وما در آن روز، مجرمان را با چشمان تیره (و بدنهاى كبود) محشور مىكنیم.
(آنها) در بین خودشان آهسته با یكدیگر گفتگو مىكنند كه شما جز چندى (دهروز در دنیا بیشتر) توقّف نداشتید.
نکته ها
كلمهى «حِمل» و كلمهى «حَمل» در لغت به یك معناست، لیكن «حِمل» به بار ظاهرى و «حَمل» به بار باطنى مثل بچه در شكم مادر اطلاق مىگردد.
«زُرق» رنگى است كه از اختلاط سفید و سیاه بوجود مىآید، مثل رنگ خاكسترى و شاید كنایه از كورى، ترس و یا رنگ پریدگى باشد.
كلمهى «صُور» یا به معناى شاخ است و یا جمع صورت مىباشد كه مراد دمیدن در صورتهاى مردگان براى زنده شدن است.
در قرآن مجید به دو نفخه اشاره شده است كه در نفخهى اوّل، همه موجودات مىمیرند و در نفخهى دوّم انسانها براى حساب زنده مىشوند. «ونفخ فى الصور، فصعق مَن فى السّموات و مَن فى الارض الاّ مَن شاءاللّه، ثمّ نفخ فیه اُخرى فاذا هم قیام ینظرون»(114) و منظور از «ینفخ فى الصور» در این آیه، به قرینه جملهى «و نحشر المجرمین»، نفخهى دوّم در روز قیامت است.
پيام ها
1- انسانها در انتخاب راه آزادند، مىتوانند حقّ را بپذیرند ومى توانند اعراض نمایند. «أعرض»
2- پیامد اعراض از ذكر خدا، تنها به زندگانى نكبت بار در این دنیا خلاصه نمىشود، «مَن أعرض فانّ له معیشة ضنكا»(115) بلكه بدبختى آخرت را نیز به همراه دارد. «مَن أعرض... یحمل یوم القیامة وزراً»
3- میزان خطر وسنگینى بار قیامت، براى كسى روشن نیست. («وزراً» نكره آمده)
4- در قیامت مجرم یا كور و رو سیاه محشور مىشود و یا در اثر ترس، وحشت و خیرهنگرى، به كبودى چشم مبتلا مىگردد. «زرقاً»
5 - مدّت زمان دنیا و برزخ نسبت به آخرت بسیار ناچیز و در حكم چند روز است. «اِن لبثتم الا عشراً»