ترجمه
و (قربانى كردن) شترهاى چاق را براى شما از شعائر الهى قرار دادیم، در آنها براى شما خیر است، پس (هنگام قربانى) نام خدا را بر شتران در حالى كه ایستادهاند ببرید، پس چون به پهلو افتادند (و جان دادند) از (گوشت) آنها بخورید و به فقیر قانع و فقیرى كه روى سؤال ندارد اطعام كنید، بدین گونه حیوانات قربانى را براى شما (رام و) مسخّر كردیم، تا شاید شكرگزارى كنید.
نکته ها
«بُدن» جمع «بُدنَة» است به معناى شتر سالم و فربه، و «صَوافّ» حیوانى است كه زانوى خود را صاف نگاه داشته است.
جملهى «وَجَبتْ جنوبها» یعنى استقرار به پهلو و كنایه از جان دادن حیوان است. «قانع» فقیرى است كه قانع است و «مُعتَرّ» فقیرى را گویند كه نیازمند است امّا حرفى به زبان نمىآورد، ولى به قصد كمك گرفتن از كنار شما عبور مىكند. [34]
در اسلام، هر جا مسأله خوردن مطرح است، در كنارش وظیفه دیگرى نیز ذكر شده است:
«كُلوا... ولاتسرفوا» [35] بخورید ولى اسراف نكنید.
«كُلوا... واطعموا» [36] بخورید و به دیگران بخورانید.
«كُلوا... واعلموا» [37] بخورید و عمل صالح انجام دهید.
«كُلوا... واشكروا» [38] بخورید و سپاس گزارید.
پيام ها
1- در بزرگداشت شعائر الهى، سخاوت مندانه خرج كنید. «والبُدن» («بُدن» به معناى شتر چاق است)
2- عرب جاهلى مىپنداشت كه از گوشت قربانى نباید استفاده كند. «فكلوا»
3- در تعظیم شعائر دینى، مهم توجّه وعنایت الهى است، خواه نسبت به جماد باشد، خواه نسبت به حیوان. «اِنّ الصفا و المروة من شعائر اللّه»، «والبُدن... من شعائر اللّه»
4- احكام دینى باید از طریق وحى معیّن شود. «جعلنا»
5 - در شعائر الهى، منافع انسانها نیز تأمین است. «لكم» (برخلاف قربانى در راه بتها و یا ریخت وپاشهاى مسرفانه)
6- در مكتب تربیتى اسلام، در تغذیه نیز خدا مطرح است. «فاذكروا اسماللّه»
7- بهترین روشِ قربانىِ شتر، نحر آن در حال ایستاده است. «صَوافّ»
8 - تا جان در بدن حیوان هست، مصرف گوشتش ممنوع است. «فاذا وَجَبت جُنوبها فكلوا»
9- گوشت قربانى باید تقسیم شود. (بین خود و دیگران) «كلوا - اطعموا»
10- به تمام گروههاى بىبضاعت رسیدگى كنید. «القانع - المعترّ»
11- قربانى در مكانى انجام گیرد كه محل عبور فقرا باشد. «المعترّ»
12- رام بودن و مسخّر بودن حیوانات، خوردن گوشت قربانى واطعام به دیگران، ذِبح ونَحر حیوانات در مراسم حج واخلاص ورنگ الهى داشتن، نعمتهایى است كه باید شكرگزارى شود. «لعلّكم تشكرون»