ترجمه
زنان پلید سزاوار مردان پلیدند ومردان پلید سزاوار زنان پلید، زنان پاك براى مردان پاكند و مردان پاك براى زنان پاك. آنان از آنچه دربارهشان مىگویند منزّهند و براى آنان مغفرت و روزى نیكویى است.
نکته ها
این آیه یك اصل كلّى را مطرح مىكند كه در انتخاب همسر باید دقّت كرد و اصل را بر ایمان و پاكدامنى گذاشت، نه زیبایى و ثروت. بنابراین معناى آیه این نیست كه اگر مردى یا زنى خوب بود حتماً همسرش نیز خوب بوده و مشمول مغفرت و رزق كریم شود، زیرا قرآن، ملاك ورود در بهشت را ایمان و تقوا و عمل صالح مىداند و لذا با اینكه حضرت نوح و لوط، طیّب بودند، امّا همسرانشان از خبیثات و دوزخىاند.
كلمهى «طیّب» به معناى دلپسند و مطلوب است و در قرآن در توصیف مال، ذرّیه، فرزند، كلام، شهر، همسر، غذا و رزق، مسكن، درخت و تحیّت آمده است و در مقابل آن كلمهى «خَبیث» است كه آن هم براى مال، انسان، همسر، سخن، عمل و شجره به عنوان وصف مطرح شده است.
این آیه را چند نوع مىتوان معنا كرد:
الف: با توجّه به آیات قبل كه دربارهى تهمت به زنان پاكدامن و ماجراى افك بود و با توجّه به جملهى: «مبرّئون ممّا یقولون»، معناى آیه این باشد كه كلمات خبیث، مثل تهمت و افترا، شایسته افراد خبیث و سخنان پاك، شایستهى افراد پاك است و مردم پلید، سخن زشت مىگویند و مردم پاك، سخنان پاك مىگویند.
ب: ممكناست مراد آیه بیان یك حكم شرعىباشد كه ازدواج پاكان با ناپاكان ممنوع است. نظیر آیه اوّل همین سوره كه فرمود: «الزّانى لایَنكح الاّ زانیة» مرد زناكار جز زن زناكار را به همسرى نگیرد، همان گونه كه روایتى از امام باقرعلیه السلام این معنا را تأیید مىكند.(39)
ج: ممكن است مراد آیه همسویى فكرى، عقیدتى، اخلاقى وبه اصطلاح همشأن و همكفو بودن همسر باشد. یعنى هر كس بطور طبیعى به سراغ همفكر خود مىرود.
ناریان مر ناریان را جاذبند
نوریان مر نوریان را طالبند
در قرآن، براى رزق اوصافى ذكر شده است از جمله:
«رزقاً حسنا»(40)، روزیى نیكو و پاكیزه.
«رزقٌ كریم»(41)، روزیى بزرگوارانه و ارجمند.
«و كلوا ممّا رَزَقكم اللّه حلالاً طیّبا»(42)، از آنچه خدا روزیتان كرده، از حلال و پاكیزهاش بخورید.
«یَرزُقه من حیث لایَحتسب»(43)، او را از راهى كه گمان نمىبرد، روزى مىدهد.
«یُرزَقون فیها بغیر حساب»(44) در بهشت، بىحساب روزى داده شوند.
39) تفسیر مجمعالبیان.
40) نحل، 67.
41) انفال، 4.
42) مائده، 88.
43) طلاق، 3.
پيام ها
1- طبع افراد پلید چنین است كه به سراغ پلیدىها مىروند، برخلاف افراد پاك طینت كه به سراغ خوبىها مىروند. «الخبیثیات للخبیثین... الطیّبات للطیّبین»
2- بهرهگیرى از نعمتها و طیّبات، حقّ اهل ایمان است. «والطّیّبات للطّیبّین»
3- سالم ماندن نسلهاى پاك، از توصیههاى قرآن است. «والطیّبات للطّیبّین»
4- حمایت از پاكدامنها لازم است. «اولئك مبرؤن ممّا یقولون»
5 - معنویّات بر مادیّات مقدّم است. (در قرآن هر جا عبارت «رزق كریم» آمده، قبلش عبارت «لهم مغفرة» آمده است.)