ترجمه
(فرعون) به اشرافیان اطرافش گفت: همانا این مرد، ساحرى كاردان است.
او مىخواهد با سحرش شما را از سرزمینتان آواره كند، پس چه رأى و دستور مىدهید؟ گفتند: به موسى و برادرش فرصت بده و در تمام شهرها افرادى را براى گردآورى (ساحران) اعزام كن. تا هر ساحر ماهرى را نزد تو بیاورند.
پس ساحران در موعدِ روزى معلوم، گردآورى شدند.
و به مردم گفته شد: آیا شما نیز جمع مىشوید؟
نکته ها
فرعون با موسى چند نوع برخورد كرد:
الف: تحقیر: «ألم نُربّك فینا ولیداً» آیا ما تو را بزرگ نكردیم.
ب: استهزا: «لمجنون» تو دیوانه هستى.
ج: تهدید: «من المَسجونین» تورا زندانى مىكنم.
د: تهمت سحر: «لساحر علیم» تو ساحر هستى.
ه : تهمت توطئه: «یرید أن یخرجكم» تو قصد شورش دارى.
در آیات مربوط به گفتگوى موسى با فرعون، حرفى از هارون نیست و این به خاطر آن است كه موضع رسمى باید از طرف رهبر تعیین شود.
مراد از جمله «فماذا تأمرون»، فرمان مشورتى است. چون مشاوران نظر خود را در قالب امر و فرمان مىگفتند. مانند: «أرجِه وأخاه» به موسى وبرادرش فرصت بده وبه زندان نیفكن.
حضرت موسى و فرعون در مورد زمان و مكان مراسمِ مقابلهى ساحران با موسى، با یكدیگر به توافق رسیدند. «لمیقات یوم معلوم»
از مردم خواسته شد تا در مكان و زمان موعود حاضر شوند، زیرا این حضور و اجتماع باعث مىشد تا موسى و هارون احساس تنهایى كنند و ساحران نیرو گیرند و غوغاسالارى تبلیغاتى به راه اندازند.
اطرافیان بىاراده و متملّق، حتّى در كلمات تقلید مىكنند. جملههاى «لساحر علیم» و «یرید ان یخرجكم من ارضكم» در این دو آیه از زبان فرعون است، ولى در سورهى اعراف آیات 109 و 110، همین كلمات از زبان اطرافیان اوست و حتّى حرفى كم و زیاد نكردهاند.
پيام ها
1- طاغوتها تبلیغات شیطانى خود را با تأكید و قاطعیّت بیان مىكنند. «اِنّ هذا لساحر علیم» («انّ»، حرف «لام» و جملهى اسمیّه همه نشانهى تأكید است.)
2- فرعون براى آن كه ساحران را در مبارزه با موسى تشویق و تحریك كند، از موسى به عنوان «ساحر علیم» یاد كرد. «لساحرعلیم»
3- دروغگو كم حافظه است. فرعونیانى كه به موسى نسبت جنون مىدادند؛ «لمجنون» اكنون او را ساحرى ماهر و آگاه مىخوانند: «لساحر علیم»
4- وطندوستى و انگیزهى مالكیّت، از غرائز انسانهاست و فرعون براى تحریك مردم علیه موسى این دو سوژه را بهانه قرار داد و گفت: او شما را آواره و مالكیّت شما را لغو خواهد كرد. «یخرجكم من ارضكم»
5 - دروغ، تزویر وعوامفریبى، شیوهى طاغوت است. (كلمهى «ارضكم»، براى عوامفریبى وكلمهى «بسحره» دروغى واضح بود.)
6- طاغوتها هنگام قدرت و تسلّط، همه چیز را از آن خود مىدانند، «ألیس لى ملك مصر»(12) ولى هنگام احساس خطر مردم را به صحنه مىكشند. «ارضكم»
7- طاغوتها به زیردستان خود نیازمندند و از آنها راه و چاره مىطلبند. «فماذا تأمرون» فرعونى كه به موسى مىگوید: اگر معبودى غیر از من بگیرى تو را زندان مىكنم، امروز محتاج اطرافیان است.
8 - زمان فرعون، دوران رواج سحر و جادو بوده است. «سحّار علیم»
9- اگر متخصّصین، متعهّد نباشند در خدمت فرعونها در مىآیند. «یأتوك»
10- همایش و سمینار كارشناسان، سابقهى طولانى دارد. «یأتوك بكلّ سحار علیم»
11- طاغوتها براى رسیدن به اهداف خود، از كارشناسان سوء استفاده مىكنند ما چرا استفادهى خوب نكنیم؟ «یأتوك بكلّ سحّار علیم»
12- فرعون تمام توان خود را بكار گرفت. «بكلّ سحّار»
13- زمان و مكان در حركات تبلیغى مؤثّر است. «یوم معلوم»
14- براى طاغوتها جلب افكار عمومى و حضور مردم در صحنه مهم است. «هل انتم مجتمعون»