ترجمه
و برخى از مردم (به زبان) مىگویند: به خداوند ایمان آوردهایم، پس هرگاه در راه خدا آزار ببینند، اذیّت و آزار مردم را به عنوان عذاب خداوند قرار مىدهند، و اگر از جانب پروردگارت یارى و پیروزى رسد، با تأكید مىگویند: ما با شما بودیم. آیا (نمىدانند كه هیچ كس از) خدا به آنچه در دلهاى جهانیان مىگذرد، آگاهتر نیست؟
نکته ها
ظاهراً مراد از «العالمین» هر موجود باشعور از جنّ، ملك و انسان است.(112)
در اوّلین آیهى این سوره خواندیم كه گمان نكنید بدون آزمایش، اظهار ایمان شما را مىپذیریم. «أحسب النّاس أن یتركوا ...» این آیه یكى از نمونههاى آزمایش را بیان مىكند.
پيام ها
1- اظهار ایمان برخى از مردم، زبانى است، نه قلبى. «و مِن الناس مَن یقول آمنّا»
2- گاهى ایمان، اذیّت و آزار مردم را بدنبال دارد كه باید تحمّل كرد. «آمنّا - اوذى فى اللَّه»
3- مؤمن، مقاوم است. «ولنصبرنّ على ما اذیتمونا»(113) ولى منافق، ناپایدار است. «فاذا اوذى ... جعل...»
4- ایمان واقعى در هنگام سختىها روشن مىشود. «فاذا اوذى فى اللَّه» حضرت علىعلیه السلام مىفرماید: «فى تقلّب الاحوال علم جواهر الرّجال»(114) در فراز و نشیبها و حالات گوناگون، جوهرهى انسان آشكار مىشود.
5 - منافق، فرصتطلب است و به هنگام پیروزى خود را مؤمن مىداند، و در گرفتن مزایا، اصرار مىورزد. «لیقولنّ انّا كنّا معكم»
6- تظاهر و نهانكارى سودى ندارد، خداوند از درون همه آگاه است. «أولیس اللَّه باعلم بما فى صدور العالمین»