ترجمه
(مؤمنان صالح) كسانى هستند كه (در برابر مشكلات) صبر (و استقامت) كرده و بر پروردگارشان توكّل مىكنند.
و چه بسا جنبندهاى كه نمىتواند روزى خود را تأمین كند، خداست كه به او و به شما روزى مىدهد و اوست شنواى دانا.
نکته ها
كلمهى «تحمل» از ریشهى «حمالة»، به معناى كفالت و برعهده گرفتن است و ممكن است مراد از حمل رزق، ذخیرهسازى براى آینده باشد.
در آیهى 56 به هجرت سفارش شد، در این آیه مىفرماید: مهاجرانِ در راه خدا نگران رزق و معاش خود نباشند، خدایى كه به انبوه جنبندههاى ناتوان رزق و روزى مىدهد، رزق شما را هم خواهد داد.
پيام ها
1- صبر و توكّل، دو نمونهى روشن از عمل صالح است. «عملوا الصّالحات... الّذین صبروا و... یتوكّلون»
2- ربوبیّت خداوند، زمینهى توكّل بر اوست. «على ربّهم یتوكّلون»
3- فشارهاى روحى و مشكلات زندگى از موانع راه نیكوكاران است، كه باید با صبر و توكّل آنها را برطرف كرد. «صبروا - یتوكّلون»
4- رمز موفقیّت و سعادت در چهار چیز است:
الف: ایمان و انگیزه. «آمنوا»
ب: كار و كوشش. «عملوا»
ج: استمرار و استقامت. «صبروا»
د: توكّل بر خدا، در برابر وسوسهها و نگرانىها. «على ربّهم یتوكّلون»
5 - توكّل بر خداوند، باید همراه بكارگیرى تمام توان و استقامت درونى باشد. («صبروا» خبر از گذشته است كه آنان تمام توان خود را قبلاً به كار گرفتهاند و «یتوكّلون» خبر از آینده مىدهد، یعنى در برابر خطرات و حوادث آینده و پیشبینى نشده، بر خداوند توكّل مىنمایند.)
6- براى تقویت ایمان و توكّل بر خداوند، به الطاف الهى نسبت به موجودات دیگر توجّه كنیم. «و كایّن من دابّة»
7- رزق و روزى به زرنگى نیست. «لا تحمل رزقها اللّه یرزقها و ایاكم»
8 - براى خداوند، رزق دادن به جنبندههاى ناتوان و انسانهاى سالم و كاردان، یكسان است. «یرزقها و ایّاكم»
9- علم و آگاهى خداوند ضامن تأمین روزى موجودات است. «السمیع العلیم»