ترجمه
و یهودیان گفتند: مسیحیان بر حقّ نیستند، و مسیحیان گفتند: یهودیان بر حقّ نیستند، در حالى كه (هر دو گروه) آنان، كتاب آسمانى را مىخوانند! همچنین افراد نادان دیگر (همچون مشركان كه خبر از كتاب ندارند)، همانند سخن آنها را گفتند. پس خداوند در روز قیامت در آنچه اختلاف دارند، در بین آنان داورى خواهد نمود.
نکته ها
این آیه ترسیمى مجدّدى از سیماى متعصّبِ اهل كتاب است كه هرگروه در صدد نفى گروه دیگر است. یهودیان، مسیحیان را بر باطل و بىموقعیّت در پیشگاه خداوند معرّفى مىكنند و در مقابل، مسیحیان نیز یهود را بىمنزلت در نزد خداوند مىدانند. اینگونه برخوردها، از روحیّهى متعصّب آنها سرچشمه مىگیرد، در حالى كه اگر به كتاب آسمانى خود توجّه كنند، از این برخوردها دست بر مىدارند. سپس مىفرماید: مشركان و بتپرستان نیز با آنكه كتاب آسمانى ندارند، همان سخنها را مىگویند. یعنى صاحبان عقاید باطل همدیگر را نفى مىكنند، ولى همهى این اختلافات در روز قیامت، با داورى خداوند متعال پایان مىپذیرد و آنها حقّ را مشاهده مىكنند.
پيام ها
1- تعصّب بىجا و انحصارطلبى بىدلیل، ممنوع است. تحقیر و نادیده گرفتن دیگران، نشانهى استبداد و خودمحورى است. [399] «لیست النصارى على شىء... لیست الیهود على شىء»
2- اگر تعصّب و خودخواهى باشد، علم هم نمىتواند هدایت كند. اهل كتاب قادر به تلاوت آن بودند ولى به خاطر داشتن روحیّهى انحصارطلبى تلاوتها كارساز نبود. «وهم یتلون الكتاب»
3- در فضاى آمیخته به تعصّب، عالم و جاهل همانند هم فكر مىكنند. مشركان جاهل همان حرفى را مىزدند كه تلاوت كنندگان تورات و انجیل مىگفتند. «كذلك قال الذین لا یعلمون»
399) هر گروهى به آنچه خود دارد مىبالد، و این بالیدنهاى بىجا ریشهى بسیارى از فتنههاست. در سورهى مؤمنون آیه 53 ،تعبیر دیگرى دارد: »كلّ حزب بمالدیهم فرحون« هر گروهى به آنچه در نزدشان هست، شادمان است.