1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 286
تفسير 2. البقرة آية 188
Number of verses: 286
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
وَلَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقًا مِّنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ 188
و اموال یکدیگر را به باطل (و ناحق) در میان خود نخورید! و برای خوردن بخشی از اموال مردم به گناه، (قسمتی از) آن را (به عنوان رشوه) به قضات ندهید، در حالی که می‌دانید (این کار، گناه است)!

ترجمه
واموال یكدیگر را به باطل (و ناحقّ) در میان خودتان نخورید و اموال را به (عنوان رشوه، به كیسه) حاكمان وقاضى‏ها سرازیر نكنید تا بخشى از اموال مردم را به گناه بخورید، در حالى كه خود مى‏دانید (كه خلاف مى‏كنید).

نکته ها
«تدلوا» به معناى سرازیر كردن دَلو در چاه است كه در این آیه، رشوه به قاضى به آن تشبیه شده است. مراد از «اموال‏النّاس» هم اموال عمومى است وهم اموال خصوصى. علاوه بر آنكه رشوه براى گرفتن حقوق غیرمالىِ مردم نیز ممنوع است.
رشوه‏ رشوه، یكى از گناهان بزرگى است كه مفاسد اجتماعى متعدّدى را به دنبال دارد، از جمله: حذف عدالت، یأس و ناامیدى ضعفا، جرأت و جسارت اقویا، فساد و تباهى حاكم و قاضى، از بین رفتن اعتماد عمومى.
با توجّه به این آثار و عوارض منفى، در روایات شدیداً از این عمل انتقاد شده است. رسول اكرم صلى الله علیه وآله خطاب به حضرت على علیه السلام فرمود: «یا على ثمن المیتة والكلب والخمر و مهر الزانیة والرشوة فى الحكم» [563] اى على! درآمد حاصل از فروش مردار، سگ، شراب، زنا و رشوه یكسان و حرام است. همچنین على علیه السلام در ذیل آیه شریفه‏ى «اكّالون للسّحت» [564] فرمود: رشوه‏خواران كسانى هستند كه مشكل مردم را حل نموده و در برابر، هدایاى آنان را مى‏پذیرند. [565] امام صادق علیه السلام رشوه را در حد كفر به خدا مى‏داند. و رسول اكرم صلى الله علیه وآله رشوه دهنده و گیرنده و واسطه را لعنت كرد و فرمود: بوى بهشت به صاحب رشوه نمى‏رسد.
در حدیث دیگر مى‏خوانیم: هر حاكمى كه نسبت به گرفتارى‏هاى مردم بى تفاوت باشد، خداوند لطفش را نسبت به او مى‏پوشاند و اگر هدیه قبول كند تا كار مردم را انجام دهد، در زنجیر است و اگر رشوه بگیرد، مشرك مى‏باشد. [566]
حضرت على علیه السلام رشوه گیرنده را از حقّ ولایت محروم مى‏داند. [567] و در جاى دیگر آن حضرت فرمودند: هیچ گروهى گرفتار رشوه نشدند، مگر آنكه گرفتار ترس و اضطراب و نگرانى شدند! [568]
بعضى براى توجیه خلاف خود، نام‏هاى مختلف بر رشوه مى‏گذارند، از جمله: هدیه، تحفه، حقّ‏الزحمه، چشم روشنى و... . شخصى به نام «اشعث‏بن قیس»، حلوائى به در خانه على علیه السلام به عنوان هدیه آورد تا در محكمه شاید امام به نفع او حكم صادر كند. امام فرمود: به خدا سوگند! اگر هفت اقلیم را بر من ببخشند تا پوست جوى را به ناحقّ از دهان مورچه‏اى بگیرم این كار را نخواهم كرد. [569]
شخصى به رسول اكرم صلى الله علیه وآله گفت: من متصدى و مسئول كارى هستم، مردم برایم هدایایى مى‏آورند، چگونه است؟! حضرت در جواب فرمود: چه شده است كه عُمّال ما از هدایا سخن مى‏گویند! آیا اگر در خانه مى‏نشستند كسى به آنان هدیه مى‏داد؟! [570]


563) بحار، ج‏77، ص‏54.
564) مائده، 42.
565) بحار، ج‏104، ص‏273 .
566) وسائل، ج‏12، ص‏63 .
567) نهج‏البلاغه، خطبه‏131.
568) نهج‏الفصاحه، ح 2693.
569) نهج‏البلاغه، خطبه‏224.
570) نهج‏الفصاحه، ح 539.

پيام ها
1- مالكیّت باید از راه صحیح باشد. مانند: حیازت، تجارت، زراعت، صنعت، ارث، هدیه، امثال آن، ولى تصرف از طریق باطل و رشوه ایجاد مالكیّت نمى‏كند. «لا تاكلوا اموال الناس بالباطل»
2- جامعه در حكم یك پیكر واحد است. «بینكم، اموالكم»
3- رشوه، حرام است و انسان حقّ ندارد براى تصاحب اموال مردم رشوه دهد. «تدلوا بها الى الحكام لتاكوا فریقاً من اموال الناس»
4- اسلام، مردم را مالك اموالشان مى‏داند. «اموال الناس»
5 - لغزش‏هاى آگاهانه خطرناك است. «وانتم تعلمون»

Copyright 2015 almubin.com