ترجمه
و گناهى بر شما نیست كه به طور كنایه (از زنانى كه در عدّه وفات و یا در عدّه طلاقِ غیر رجعى هستند،) خواستگارى كنید، یا (تصمیم خود را) در دل نهان دارید. خداوند مىداند كه شما آنها را یاد خواهید كرد، ولى با آنها وعده پنهانى (براى ازدواج مخفیانه) نداشته باشید، مگر آنكه (به كنایه) سخن پسندیده بگویید، ولى (در هر حال) اقدام به عقد ازدواج ننمایید تا مدّت مقرّر به سرآید، و بدانید كه خداوند آنچه را كه در دل دارید مىداند، پس از (مخالفت با) او بپرهیزید و بدانید خداوند آمرزنده و بردبار است.
نکته ها
«عرّضتم» به معناى سخن همراه با تعریض و كنایه و «خطبة» به معناى خواستگارى است. در این آیه اظهار تمایل به ازدواج در مدّت عدّه، بلامانع شمرده شده است، مشروط به اینكه صریح نبوده و با كنایه باشد. «قول معروف» در این موارد آن است كه نحوه اظهار تمایل به خواستگارى، با ادب اجتماعى و با فراقى كه زن داغدیده دارد، مناسبت داشته باشد، مثل اینكه بگوید: خداوند رحمت كند شوهرت را و به شما صبر عطا نماید، ولى دیگرانى كه مانند شوهر سابق، شما را دوست بدارند پیدا مىشوند.
پيام ها
1- اسلام، دین فطرى است و انسان فطرتاً متمایل به ازدواج است. لذا اسلام اجازه مىدهد این خواسته حتّى در زمان عدّه، به نحو كنایه كه عواطف بستگان جریحه دار نگردد، طرح شود. «لا جناح علیكم فیما عرّضتم»
2- به غرائز و هیجانهاى نفسانى توجّه داشته باشید و به جاى سركوب غرائز، جوانان را راهنمایى كرده و هشدار بدهید. «علم اللّه انّكم ستذكرونهنّ ولكن لاتواعدوهنّ سرّاً»
3- توجّه به زمان و حالات، در طرح پیشنهادات، یك اصل است. خواستگارى زن داغدار در ایام عده و با صراحت، بىادبى یا بىسلیقگى ونوعى گستاخى است. «عرّضتم... تقولوا قولا معروفا»
4- كسى كه بداند خداوند از درون او آگاه است، تقوا پیشه مىكند. «یعلم ما فى انفسكم فاحذروه»
5 - سفارش به تقوا در هر حال، مخصوصاً در مسائل زناشوئى مورد نظر است. «فاحذروه»
6- خداوند با حلم خود، كم صبرى شما را جبران مىكند. شما به قدرى عجله دارید كه به سراغ زن داغدیده آن هم در ایام عدّه مىروید، ولى خداوند با حلم خود این كار را بر شما منع نكرده است. «انّ اللّه غفور حلیم»
7- به دنبال هشدار، زمینهى بازگشت را نیز فراهم كنید. «فاحذروه... غفور حلیم»