ترجمه
و نشانهاى (دیگر) براى آنان شب است كه ما روز را (مانند پوست) از آن بر مىكنیم، پس در تاریكى فرو مىروند.
و خورشید به (سوى) قرارگاه خود روان است، آن نظام تقدیر خداوند عزیز داناست.
و براى ماه نیز منزلگاههایى معین كردهایم، تا همچون شاخه كهنهى خرما برگردد.
نه خورشید را سزاست كه به ماه رسد و نه شب را سزد كه بر روز پیشى گیرد هر كدام در سپهر و مدار معینى شناورند.
نکته ها
«عُرجون» به آن قسمت از خوشهى خرما گفته مىشود كه به درخت وصل است و پس از گذشت زمان به شكل قوس در مىآید.
از آین آیات برهان نظم استفاده مىشود كه یكى از برهانهاى اثبات وجود خداوند است.
توجّه دادن مردم به حركت خورشید و ماه و پیدایش شب و روز، تغییراتى كه در ماه دیده مىشود، شناور بودن كرات در آسمان، مدار كرات، عدم اصطكاك كرات و اندازهگیرىهاى دقیق، عالمانه و حكیمانه، نشانهى توجّه اسلام به علم هیئت و ایجاد بسترى مناسب براى تحقیقات دانشمندان در طول تاریخ بوده است.
پيام ها
1- شب، از نشانههاى قدرت و حكمت الهى است. «آیة لهم الیل»
2- یك برنامه ثابت در طول تاریخ، آن هم بدون خلل نشانهى وجود حسابگرى حكیم و علیم است. «ذلك تقدیر العزیز العلیم»
3- پیدایش شب و روز تصادفى نیست، كار خداست. «نسلخ منه النهار»
4- مدار حركت خورشید و ماه طورى طراحى شده كه هرگز به یكدیگر برخورد نمىكنند و در ایجاد شب و روز خللى وارد نمىشود. «لا الشمس ینبغى لها ان تدرك القمر»
5 - بر خلاف نظریه ثابت بودن خورشید، قرآن خورشید را داراى حركت مىداند، آن هم حركت جهت دار. «تجرى لمستقرّ لها»
6- در نظم حاكم بر هستى احدى نمىتواند اخلال كند. «تقدیر العزیز...»
7- تشبیهات قرآن كهنه شدنى نیست. حركت ماه به حركت خوشه خرما تشبیه شده است. «عاد كالعرجون القدیم»
8 - همهى كرات در مدار خود در حركتند. «كلّ فى فلك یسبحون»
9- حركت كرات در مدار خود با سرعت است. («یسبحون» یعنى شناى سریع)