ترجمه
صاد، به قرآن پندآموز سوگند. آرى، كسانى كه كفر ورزیدند، در سركشىِ سخت و مخالفت شدیدى هستند.
 چه بسیار اقوام پیش از اینان كه (به خاطر كفر و نفاق) هلاكشان كردیم، پس فریاد زدند، لیكن (چه سود) كه زمان، زمان فرار نبود.

نکته ها
كلمه‏ى «عزّة» و «عزیز» به معناى نفوذ ناپذیرى است. صلابت و نفوذ ناپذیرى، گاهى بجاست، نظیر «ان العزّة للّه و لرسوله...» و گاهى نابجاست كه به معناى سرسختى و یكدندگى و لجاجت است. گاهى سرچشمه عزّت، علم و قدرت و كمالات است، نظیر عزّتى كه براى خدا و رسول و مؤمنان گفته مى‏شود ولى گاهى سرچشمه عزّت، تكبّر و غرور و تعصّب و خودپسندى است، نظیر آیه مورد بحث. «بل الّذین كفروا فى عزّة و شقاق»
كلمه‏ى «شقاق» به معناى اختلاف و مخالفت شدیدى است كه به جدایى بیانجامد. «قرن» به مردمى گفته مى‏شود كه مقارن یكدیگر و در یك زمان زندگى مى‏كنند.
كلمه‏ى «لات» مركب از دو حرف است، «لا» كه به معناى نفى است و حرف «ت» كه براى مبالغه و تأكید است، نظیر حرف تاء در علامة. «لات» در نفى زمان به كار مى‏رود، یعنى: زمان، زمان چنین كارى نیست. كلمه‏ى «مناص» از «نوص» به معناى پناهگاه است.(1)
حرف «ص» از حروف مقطعه است كه در حدیث مى‏خوانیم این حروف از متشابهاتى است كه خداوند علم آن را مخصوص خود قرار داده است.(2)
مراد از نداى كفّار در «نادوا» اعلام پشیمانى آنان از كرده‏هاى پیشین است كه دیگر سودى به حال آنان ندارد. چنانكه در آیه 14 سوره انبیاء سخن آنان را چنین بیان مى‏كند كه مى‏گویند: «یا ویلنا انّا كنّا ظالمین» اى واى بر ما، ما از ستمگران بودیم.
قرآن، ذكر است. «ذى الذكر»
ذكر مبارك است. «هذا ذكر مبارك»(3)
براى همه‏ى جهانیان ذكر است. «ذكر للعالمین»(4)
در دسترس همگان است. «لقد یسّرنا القرآن للذّكر»(5)

پيام ها
 1- سوگند خداوند به قرآن، نشانه عظمت این كتاب و حقانیّت پیامبر است. «و القرآن»
 2- قرآن، فطرت‏هاى خفته را بیدار و دانسته‏هاى فراموش شده را یادآورى مى‏كند. «ذى الذّكر»
 3- با این كه مطالب متفاوت و متنوّع بسیارى در قرآن آمده است، ولى خط اصلى در همه‏ى آنها هدایت مردم و تذكّر به آنان است. «ذى الذّكر»
 4- عظمت قرآن به ذكر بودن آن است. «القرآن ذى الذّكر» همان گونه كه ارزش عالم به غافل نبودن اوست. «فسئلوا اهل الذكر»(6) و نفرمود: «فاسئلوا اهل العلم»
 5 - انسان اختیار دارد ودر انتخاب راه آزاد است. قرآن براى تذكّر وهدایت انسان نازل شده لیكن برخى راه كفر را انتخاب مى‏كنند. «ذى الذكر بل الّذین كفروا»
 6- كفر كافران، ناشى از عناد و لجاجت آنان است نه قصور قرآن در بیان حقّ. «بل الّذین كفروا فى عزّة و شقاق»
 7- از حوادث تاریخ درس بگیریم. «و كم اهلكنا»
 8 - همه‏ى غرورها، زمانى خواهد شكست و به ناله و فریاد تبدیل خواهد شد. «فنادوا»
 9- در برابر قهر خدا پناهى نیست. «و لات حین مناص»
 10- توبه و ناله تا قبل از وقوع قهر كارساز است. «و لات حین مناص»

توضيحات
سیماى سوره ص‏
 این سوره در مكّه نازل شده و هشتاد و هشت آیه دارد.
 نام این سوره برگرفته از آیه اول آن و یكى از حروف مقطّعه قرآنى است.
 آیات این سوره همچون سوره صافّات، بیانگر استمرار جریان بعثت در طول تاریخ و برخورد مشركان و كافران با عقیده به توحید و معاد است.
 در سوره صافّات، نام پیامبرانى چون نوح، ابراهیم، لوط، موسى، هارون، الیاس و یونس مطرح شد، این سوره بیشتر به تاریخ زندگى حضرت داود، سلیمان و ایّوب علیهم السلام، پرداخته است.
 بخش پایانى سوره، ماجراى آفرینش انسان، سجده فرشتگان بر آدم و نافرمانى شیطان را بیان مى‏كند تا مؤمنان به كرامت ذاتى انسان نزد خداوند پى برده و از پیروى شیطان دورى كنند.