ترجمه
و (در آن روز) زمین به نور پروردگارش روشن گردد و نامهى اعمال را در میان نهند و پیامبران و شاهدان را حاضر سازند و میان آنان به حقّ داورى شود، در حالى كه بر آنان ستم نمىرود.
نکته ها
مراد از «نور ربّ»، یا نور حقّ و عدالت است كه خداوند در آن روز زمین را با آن نورانى مىكند یا مراد نورى است غیر از نور خورشید و ماه كه خداوند در آن روز مىآفریند. البتّه مرحوم علامه طباطبایى در تفسیر المیزان مىفرماید: مراد از «نور ربّ» كشف اسرار و حقایق در قیامت است، سپس براى تأیید نظر خود آیهى 22 سورهى ق را گواه مىگیرد: «لقد كنت فى غفلة من هذا فكشفنا عنك غطاءك»
در تفسیر اطیب البیان مىخوانیم: چون در قیامت نور خورشید و ماه گرفته مىشود، مراد از «نور ربّ» نورى است كه از مؤمنان بر مىخیزد. سپس این آیه را به عنوان شاهد ذكر مىكند: «یوم ترى المؤمنین و المؤمنات یسعى نورهم بین ایدیهم»(76)
76) حدید، 13 ؛ تحریم، 8.
پيام ها
1- ارائهى نامهى اعمال و احضار انبیا و گواهان و داورى به حقّ در قیامت، از امور قطعى است. (كلمات «قُضِىَ»، «وُضِعَ» و «جاىءَ» در قالب ماضى مجهول آمده است).
2- در قیامت گواهان متعدّدى در كار است. (انبیا، امامان، فرشتگان، اعضاى بدن، زمین، زمان و...). «الكتاب - النبیّین - الشهداء»
3- تمام رفتار و كردار انسان در دنیا تحت نظارت گروهى شاهد و گواه قرار دارد زیرا شرط گواهى دادن در قیامت، حضور و نظارت بر اعمال در دنیا است. «و جیىءَ بالنبیّین و الشهداء»
4- گرچه در قیامت انبیا نیز مورد سؤال قرار مىگیرند «و لنسئلن المرسلین»(77) ولى احضار انبیا در این آیه، به دلیل آنكه در كنار كتاب و شهداء قرار گرفته، براى گواهى بر اعمال امّت خودشان است. «و جیىءَ بالنبیّین و الشهداء»
5 - قضاوت و داورى خداوند بر پایه مستندات پرونده اعمال و گواهى پیامبران و شاهدان است. «وضع الكتاب وجیىء بالنبیّین و الشهداء و قُضِىَ»
77) اعراف، 6.