ترجمه
پس آیا در زمین سیر نكردند تا ببینند عاقبت كسانى كه پیش از آنان بودهاند چه شد (و چگونه نابود شدند؟ آنان) تعدادشان از اینان بیشتر و قدرت و آثارشان در زمین سختتر (و فزونتر) بود، امّا آن چه را به دست آورده بودند به كارشان نیامد.
پيام ها
1- جهانگردى هدفدار مورد ستایش است. «افلم یسیروا... فینظروا»
2- یكى از انتقادهاى قرآن هجرت نكردن براى كسب تجربه و عبرت و معارف است. «افلم یسیروا... فینظروا»
3- تاریخ، از منابع معرفت و شناخت حقایق است. «فینظروا كیف كان... من قبلهم»
4- مخالفت كفّار با پیامبر به خاطر مغرور شدن به قدرت و جمعیّت بود، لذا قرآن مىفرماید: ما قوىتر از آنان را نابود كردیم. «كانوا اكثر... و اشدّ»
5 - از عوامل سقوط و زوال تمدّنها، مخالفت با انبیا و ترك سنّتهاى الهى است. «افلم یسیروا...»
6- هر تمدن و پیشرفتى ملاك رستگارى و سعادت نیست. «قوّةً و آثاراً فى الارض فما اغنى عنهم...»
7- حفظ آثار اقوام گذشته، براى عبرت آیندگان لازم است. «فینظروا»
8 - در محاسبات خود امروزِ افراد و جوامع را نبینیم، عاقبت بین باشیم. «كیف كان عاقبة...»
9- جمعیّت و قدرت، مانع قهر الهى نیست. «اكثر منهم و اشدّ قوةً»
10- تمدن بشرى دائماً رو به پیشرفت نیست، برخى اقوام گذشته متمدنتر بودند. «قبلهم كانوا اشدّ منهم قوّةً و آثاراً»
11- هر چه به دست آوریم در برابر قهر الهى پوچ است. «فما اغنى عنهم ما كانوا یكسبون»