ترجمه
و دوزخیان به پوستشان گویند: «چرا علیه ما گواهى دادید؟» گویند: «خدایى كه همه چیز را به نطق آورده ما را نیز به سخن آورد، او كه نخستین بار شما را آفرید و فقط به سوى او برگردانده مىشوید».
نکته ها
در قیامت، گواهان متعدّد هستند، از جمله: خداوند، انبیا، زمین، زمان، فرشتگان، اعضاى بدن و... كه براى هر كدام، آیه و حدیث آمده است.
روز محشر هر نهان پیدا شود
هم ز خود هر مجرمى رسوا شود
دست گوید من چنان دزدیدهام
لب بگوید من چنان بوسیدهام
چشم گوید غمزه كردستم حرام
گوش هم بشنیدهام سوء الكلام(25)
هستى نوعى نطق دارد. «انطق كل شىء» خداوند دربارهى دوزخ مىفرماید: «تقول هل من مزید»(26) جهنّم مىگوید: آیا باز هم مجرم دارى؟ و دربارهى زمین و آسمان مىفرماید: «قالتا اتینا طائعین»(27) ما با رغبت به سوى تو مىآییم.
نطق آب و نطق خاك و نطق گل
هست محسوس حواس اهل دل
جمله ذرّات زمین و آسمان
با تو مىگویند روزان و شبان
ما سمیعیم و بصیریم و هُشیم
با شما نامحرمان ما خامشیم
25) مثنوى معنوى.
26) ق ، 30.
27) فصّلت، 11.
پيام ها
1- قیامت صحنهى جدال و ستیزِ انسان با خود است. «و قالوا لجلودهم»
2- شاید رسوایى گناهانى كه انسان با پوست بدن انجام داده بیشتر است. («و قالوا لجلودهم» و نفرمود: «قالوا لابصارهم و...»)
3- گواهى اعضاى بدن در قیامت، همواره علیه انسان است و هرگز به نفع انسان نیست. (در قرآن هر كجا سخن از گواهى اعضاست مربوط به گناهان است). «لم شهدتم علینا»
4- كفّار اصل گناه را مىپذیرند ولى از گواهى اعضاى بدن خود ناراحت مىشوند. «لم شهدتم علینا»
5 - گواهى دادن و نطق كردن، نشانهى علم اعضاى انسان به عملكرد اوست. «انطقنا اللّه»
6- آن كه قدرت آفریدن دارد، قدرت به سخن در آوردن نیز دارد. «انطق كل شىء و هو خلقكم»
7- آفرینش آغازین، بهترین دلیل بر امكان معاد است. «خلقكم اول مرّة و الیه ترجعون»