ترجمه
حا، میم.
نزول كتاب از طرف خداوند عزّتمند حكیم است.
همانا در آسمانها و زمین براى مؤمنان نشانههایى است.
نکته ها
خداوند، حكیم است، «الحكیم» كتابش نیز حكیم است، «یس والقرآن الحكیم»(1) پیامبرش نیز معلّم حكمت است. «یعلّمهم الكتاب والحكمة»(2)
كتاب خدا و آفرینش او در پیش چشم همه است، لیكن از كتابش تنها متّقین بهره مىگیرند «هُدىً للمتّقین»(3) و از آفرینش تنها مؤمنان به یاد خدا مىافتند. «لآیات للمؤمنین»
پيام ها
1- قرآن، از همین حروف الفبا كه در اختیار همه است تألیف یافته و به تدریج نازل شده است. «حم، تنزیل الكتاب»
2- فرستادن كتاب و قانون از بزرگترین نعمتهاى الهى است. لذا قبل از نعمت آسمانها و زمین نام آن آمده است. «تنزیل الكتاب»
3- در شیوهى تبلیغ باید اول جایگاه قرآن روشن شود، سپس از تذكّرات و دستورات آن پیروى شود. «تنزیل... العزیز الحكیم»
4- قرآن هم اصالت دارد، «من اللّه» هم مصونیّت. «العزیز»
5 - نظام تشریع و تكوین از یك مبدأ هستند و با یكدیگر هماهنگاند. «تنزیل الكتاب... انّ فى السموات...»
6- مطالعه در طبیعت براى خداشناسى، مورد تشویق قرآن است. «انّ فى السموات و الارض لآیات للمؤمنین»
7- نه فقط آیات قرآن، بلكه صفحاتِ كتاب طبیعت، براى مؤمنان آیه و نشانه است. «السموات و الارض لآیات للمؤمنین»
توضيحات
سیماى سوره جاثیه
این سوره در مكّه نازل شده و سى و هفت آیه دارد.
نام این سوره به مناسبت آیه 28 آن انتخاب گردیده و جاثیه به حالتِ كسى گویند كه به زانو در آمده باشد.
در اولین آیه و آخرین آیه این سوره، خداوند با دو صفت عزیز و حكیم توصیف شده است.
اغلب مطالب این سوره دربارهى عظمت قرآن، دلایل توحید، پاسخ به مادّیون، سرگذشت بعضى از اقوام پیشین، هشدار به گمراهان، دعوت به عفو و گذشت و اشاراتى نسبت به صحنههاى قیامت است.