ترجمه
آنانند كسانى كه بهترین آنچه را انجام دادهاند، از آنان مىپذیریم و از بدىهایشان در مىگذریم، در حالى كه در زمره بهشتیانند. (این بهشت، همان) وعده راستى است كه همواره به آنان وعده داده مىشدند.
نکته ها
قبولى اعمال داراى مراتبى است:
الف) قبول عادّى. «انما یتقبّل اللّه من المتّقین»(60) خداوند فقط از اهل تقوا مىپذیرد.
ب) قبول نیكو. «تقبّلها ربّها بقبول حسن»(61) خداوند، مریم را به خوبى پذیرفت.
ج) قبول احسن. «نتقبّل عنهم احسن ما عملوا» و در دعا مىخوانیم: خدایا به بهترین نوع از ما قبول كن. «فتقبله منّا باحسن قبولك»(62)
اگر كارهاى انسان مورد قبول حق واقع نشود، حتّى ساختن خانه خدا كعبه هم بىفایده است. هنگامى كه حضرت ابراهیم پایههاى كعبه را بالا مىبرد، به خود و كار خود مباهات نكرد، بلكه گفت: «ربّنا تقبل منّا»(63) خداوندا! از ما پذیرا باش.
اعمال انسان، انواع و اقسامى دارد: واجب، حرام، مستحب، مكروه و مباح. در قیامت، خداوند در میان این پنج نوع عمل، بهترینها را كه واجبات و مستحبات باشد، از مؤمنان مىپذیرد و از بدىهاى آنان، چه مكروهات و چه محرمات در مىگذرد و مباحات، مشمول ردّ و قبول نیست.(64)
كسى از وعدهى خود تخلّف مىكند كه یا هنگام وعده دادن توجّه نداشته و عجولانه قول داده و یا پس از آن، ناتوان و پشیمان شده است و استناد هیچ یك از این نقایص و اوصاف درباره خداوند عالم، قادر و توانا صحیح نیست.
60) مائده، 27.
61) آل عمران، 37.
62) كافى، ج4، ص165.
63) بقره، 127.
64) تفاسیر مجمعالبیان و المیزان.
پيام ها
1- ارزش هر عمل، به قبول شدن آن است. «أولئك الّذین نتقبّل عنهم...»
2- احسان به والدین و تشكر از خداوند، زمینه قبولى اعمال صالح انسان است. «بوالدیه احساناً... اشكر نعمتك... اولئك الّذین نتقبل عنهم»
3- در بارگاه الهى، گناهكار تائب هم مورد پذیرش قرار مىگیرد. «اولئك الذین نتقبل عنهم... و نتجاوز عن سیئاتهم»
4- احسان به والدین و شكر الهى، زمینه پذیرش نیكىها و برخوردارى از عفو الهى است. «احساناً... اشكر نعمتك... نتجاوز عن سیئاتهم»
5 - احسان به والدین و شكر الهى، كلید بهشت است. «احسانا... اشكر نعمتك... فى اصحاب الجنة»
6- وعدههاى الهى تخلف ناپذیر است. «وعد الصدق»
7- انبیا و جانشینان آنان، همواره پیامها و وعدههاى الهى را به گوش مردم مىرسانند. «كانوا یوعدون»