ترجمه
پس چون نماز را به پایان بردید، خداوند را در (همه) حال ایستاده و نشسته و به پهلو خوابیده یاد كنید، پس هرگاه آرامش یافتید (و حالت خوف تمام شد) نماز را (بصورت كامل) برپا دارید. همانا، نماز بر مؤمنان در وقتهاى معیّن واجب شده است.
نکته ها
كلمهى «قِیاماً» جمع «قائم» به معناى ایستاده و كلمهى «قُعوداً» جمع «قاعد» به معناى نشسته و كلمهى «جُنوب» جمع «جَنب» به معناى پهلو و كنایه از دراز كشیدن است. همچنین كلمهى «كتاباً» به معناى امرى نوشته شده و واجب و كلمهى «مَوقوت» به معناى كارى با وقت معیّن است.
حضرت علىعلیه السلام دربارهى آیه «اذكروا اللّه قیاماً و قعودا و على جنوبكم» فرمودند: یعنى شخص سالم ایستاده، مریض نشسته و كسى كه نشسته نمىتواند، خوابیده نماز بخواند.[359]
امام باقرعلیه السلام دربارهى «كتاباً موقوتاً» فرمودند: یعنى مفروض و واجب.[360]
359) وسائل، ج 5، ص 488.
360) كافى، ج3، ص 394.
پيام ها
1- كمبودهاى نماز خوف، با یاد خدا جبران مىشود. «فاذا قضیتم الصلوة فاذكروااللَّه»
2- نماز و یاد خدا در هر حال لازم است، در جبههى جنگ یا بستر بیمارى. «قیاماً و قعوداً و على جنوبكم»
3- سلاح رزمنده مسلمان، نماز و یاد خداست. «فاذا قضیتم الصلوة فاذكروا اللّه»
4- نماز خوف، یك استثناست. پس از برطرف شدن حالت اضطرار، نماز باید به صورت عادّى خوانده شود. «فاذا اطمأننتم فاقیموا الصلوة»
5 - نماز، از واجبات قطعى الهى در همهى عصرها و براى همهى نسلها است. «كانت على المؤمنین كتابا»
6- وجوب هر نماز، در وقت مخصوص خودش است. «موقوتاً»
7- تعیین وقت براى نماز، رمز تداوم، نظم و عامل مواظبت بر آن است كه خود درس نظم و عامل نظم بخشیدن به امور مسلمانان است. «كتاباً موقوتاً»