ترجمه
و در تعقیب دشمن سستى نكنید، اگر شما رنج مىكشید، همانا آنان نیز همان گونه كه شما رنج مىبرید رنج مىبرند، در حالى كه شما چیزى (امدادهاى غیبى و بهشت) از خداوند امید دارید كه آنان امید ندارند، و خداوند دانا و حكیم است.
نکته ها
پس از جنگ اُحد، ابوسفیان بالاى كوه اُحد رفت و شعار داد كه پیروزى ما در مقابل شكست سال گذشته در جنگ بدر بود. یاران پیامبر صلى الله علیه وآله گفتند: شهداى ما در بهشتند و كشتههاى شما در دوزخ.
آنان شعار دادند: «انّ لنا العزّى و لاعزّى لكم» ما بت عُزّى داریم ولى شما ندارید، مسلمانان پاسخ دادند: «اللّه مولانا و لامولى لكم» خداوند مولاى ماست ولى شما مولى ندارید.
آنگاه كفّار به نام بت هُبَل شعار دادند: «اُعلُ هُبَل» سر بلند باد بت هُبَل. مسلمانان در پاسخ فریاد زدند: «اللّه اعلى و اَجلّ» خداوند بالاتر و جلیلتر است. پس از نزول این آیه، پیامبر فرمان بسیج عمومى (حتّى زخمیان) را صادر كرد، تا با این حركت، فكر بازگشت كفّار از سرشان بیرون رود.
پيام ها
1- مسلمانان باید روحیّهى قوى داشته باشند و شكستهاى موردى (مثل اُحد) آنان را سست نكند. «ولا تهنوا»
2- به جاى موضع تدافعى، در تعقیب دشمن و در حالت تهاجمى باشید. «لاتهنوا فى ابتغاء القوم»
3- از عوامل روحیّه گرفتن مؤمنان، مقایسهى دردهاى خود با رنج دیگران و امید و توجّه به امدادهاى الهى و آگاهى اوست. «فانهم یألمون كماتألمون»
4- با همهى آسیبها و تلخىهاى جنگ، شما پیروزید، چون امید به الطاف الهى دارید. «ترجون من الله»
5 - مسلمانان، امیدهاى گونهگون از خدا دارند. امید به امدادهاى غیبى، پیروزى، مرعوب شدن دشمن، پاداشهاى معنوى و امثال آن. (مورد امید در آیه ذكر نشده و هر امیدى را شامل مىشود). «ترجون من الله»
6- امید، بزرگترین اهرم حركت و سرمایهى روحى رزمنده است. یا شهادت و سعادت، یا پیروزى. «ترجون من الله ما لا یرجون»
7- رنج و مشقّت مؤمنان در جنگها، در مدار علم و حكمت خداوند است و لذا از آن جلوگیرى نمىكند. «علیماً حكیماً»