ترجمه
مگر به راه جهنّم، كه براى همیشه در آن ماندگارند و این (عذاب و كیفر) بر خداوند آسان است.
نکته ها
مراد از «ضلال بعید» گمراهى مضاعف كافران است. كفر، یك گمراهى است و مانع شدن از ایمان دیگران، گمراهى دگر. كفر یك انحراف است و خود را بر حقّ دانستن، انحرافى بالاتر. كفر، ظلم به خویش است و مانع راه دیگران شدن، ظلم به تاریخ و نسل بشر.
شاید مراد از «ظلم» در آیهى 168، همان مانع شدن از هدایت دیگران باشد. زیرا چه ظلمى بالاتر از ظلم فكرى و فرهنگى و اعتقادى؟
سختترین عذابها و بدترین تعبیرات، براى كافرانى بیان شده كه با انواع تبلیغات، تهمتها و تهدیدات، مانع رسیدن پیام حقّ به گوش حقّجویانند. (عدم مغفرت، عدم هدایت، دوزخى شدن و جهنّم ابدى)
پيام ها
1- باز دارندگان مردم از هدایت، خود در گمراهى سختى هستند. «ضلّوا ضلالا بعیدا»
2- كفر و ظلم، در كنار همند و نتیجهى آنها، محرومیّت از آمرزش و هدایت الهى است. «كفروا و ظلموا... لا لیهدیهم»
3- كیفر كافرانِ ظالم كه مانع هدایت مردمند، دوزخ ابدى است. «جهنّم خالدین فیها»