ترجمه
همانا خداوند، این كه به او شرك ورزیده شود نمىبخشد، ولى هر چه پایینتر باشد، براى هر كه بخواهد مىبخشد. و هر كس به خداوند شرك ورزد به تحقیق گناهى بزرگ بر ساخته است.
نکته ها
موضوع شرك، بیش از دویست بار در قرآن مطرح شده و از هر گونه توجّه به غیرخدا، تحت هر عنوان (بتپرستى، ریاكارى، گرایشهاى غیر الهى، مادّهگرایى و...) انتقاد شده است. مضمون این آیه، عیناً در آیه 116 همین سوره تكرار شده است و تكرار، عامل هدایت است.
از آنجا كه شرك، خروج از مدار حقّ و بریدن از خدا و پیوستن به دیگرى است، بدون توبه آمرزیده نمىشود، ولى اگر مشرك، دست از شرك بردارد و توبهى واقعى كند، خداوند مىآمرزد. در آیه 54 سورهى زمر، مىفرماید: خداوند، همه گناهان را مىآمرزد، پس از رحمت او مأیوس نباشید و به درگاهش توبه كنید.
چون هیچ كس نمىداند نظر رحمت حكیمانهى خدا متوجه چه كسى خواهد شد، پس جایى براى غرور و جرأت به گناه، باقى نمىماند.
عوامل بخشش چند چیز است: 1- توبه. 2- انجام نیكىها. 3- دورى از گناهانكبیره. 4- شفاعت. 5 - عفو الهى. (تمام موارد در این آیه مطرح است)
امام صادقعلیه السلام دربارهى «یغفر ما دون ذلك» فرمود: مقصود گناهان كبیره وگناهان دیگر است، (كه خداوند اگر بخواهد بدون توبه نیز مىبخشد).[301]
پيام ها
1- شرك، منفورترین گناه و مانع بخشایش الهى است. «لایغفر ان یشرك به»
2- بخشایش گناهان، مربوط به ارادهى حكیمانه خداست. «لمن یشاء»
3- شرك، ادّعایى بىدلیل و دروغى بزرگ است. «فقد افترى اثماً عظیما»