ترجمه
و یتیمان را بیازمایید، تا هنگامى كه به (سنّ بلوغ و ازدواج) برسند، پس اگر در آنان رشدى (فكرى) یافتید، اموالشان را به ایشان برگردانید و آن را به اسراف و شتاب، از (بیم) اینكه بزرگ شوند (و اموالشان را از شما بگیرند) مصرف نكنید. وهر (قیّم وسرپرستى) كه بىنیاز است، عفّت به خرج دهد (و از گرفتن حقالزّحمهى امور یتیمان چشم بپوشد) وآن كه نیازمند است، به مقدار متعارف (در برابر نگهدارى از مال یتیم) مىتواند ارتزاق كند. پس هرگاه اموالشان را به آنان ردّ كردید، (افرادى را) بر آنان گواه وشاهد بگیرید. (این گواهى براى حفظ حقوق یتیمان است، وگرنه) خدا براى محاسبه كافى است.
پيام ها
آیین نامهى پرداخت اموال یتمیان
1- یتیمان را پیش از بلوغ، از نظر رشد اقتصادى، آزمایش كرده و با كارآموزى و یاددادن روش دادوستد انان را رشد دهید. «وابتلوا الیتامى...»
2- یتیم، زیر نظر ولىّ خود، حقّ تصرّف در مال خود را دارد. لازمهى عمل به «وابتلوا»، آن است كه یتیم زیر نظر ولىّ خود تصرّف كند، تا آزمایش شود.
3- براى در اختیار داشتن سرمایه، علاوه بر بلوغ جنسى، بلوغ اقتصادى و اجتماعى هم لازم است. «اذابلغوالنكاح فان آنستم منهم رشداً»
امام صادقعلیه السلام فرمودند: مراد از «آنستم رشدا» این است كه بتواتند مال خود را حفظ كند.[235]
4- در سپردن اموال یتیم به او، حدس و گمان كافى نیست. باید اطمینان به رشد داشته باشید. «آنستم منهم رشداً»
5 - مالكیّت، همواره همراه با جواز تصرّف نیست. یتیم مالك هست، امّا تا رشد نیابد، حقّ تصرّف ندارد. «فَان انستم منهم رُشداً»
6- افراد متمكّن، خدمات اجتماعى را بدون چشمداشت انجام دهند. «من كان غنیاً فلیستعفف»
7- در گرفتن حقّالزّحمه، حدّ متعارف را در نظر بگیرید. «فلیأكل بالمعروف»
امام صادقعلیه السلام فرمودند: مراد از «فلیاكل بالمعروف» به مقدارى است كه شكم خود را سیر كند.[236]
8 - هم اموال یتمیان را حفظ كنید، هم با شاهد گرفتن و جلوگیرى از اختلافات و تهمتهاى آینده، آبروى خود را حفظ كنید. «فاشهدواعلیهم»
9- گواهى مردم، براى حفظ عزّت دنیاست و گواهى خدا براى عزّت آخرت. «وكفى باللّه حسیباً»
10 - گواه گرفتن در جامعه، نزاع را خاتمه مىدهد، ولى حساب قیامت همچنان پابرجاست. «وكفى باللّه حسیباً»