ترجمه
آنان در بهشت، جامى پرشراب را(دوستانه از هم مىگیرند و) دست به دست دهند كه در (نوشیدن) آن نه بیهودهگویى است و نه گنهكارى.
و پیوسته (براى خدمت آنان)، نوجوانانى همچون مروارید در صدف، برگرد آنان مىچرخند.
و بعضى بهشتیان رو به دیگرى نموده و از یكدیگر سؤال مىكنند (كه رمز این همه كامیابى در اینجا چیست)؟
گویند: ما پیش از این (در دنیا) نسبت به خانواده خویش خیرخواه بودیم (وآنان را از عذاب الهى هشدار مىدادیم).
پس خداوند بر ما منّت نهاد و ما را از عذاب سوزان حفظ كرد.
زیرا ما پیش از این همواره او را مىخواندیم، همانا اوست نیكوكار مهربان.
نکته ها
«كأس»، جام پُر و «قَدح»، جام خالى است. كلمه «مشفق» اگر با حرف (مِن) بیاید، به معناى ترس و نگرانى و اگر با حرف (فى) بیاید به معناى توجّه و عنایت است.
«یتنازعون» به معناى گرفتن جام از دست یكدیگر با شوخى و محبت است، نظیر آنچه در شبهاى عروسى میان دوستان واقع مىشود.
شراب دنیوى، عقل انسان را زایل مىكند و او را به یاوهگویى و بیهودهگویى مىكشاند، علاوه بر آنكه موجب تحریك قواى جنسى گشته و انسان را به گناه سوق مىدهد. لذا قرآن مىفرماید: بهشتیان، جامهایى بجز شراب را به یكدیگر تعارف مىكنند كه نه موجب بیهودهگویى مىشود و نه گناه، بلكه به تعبیر قرآن «شراباً طهوراً»(22) است.
در قرآن دو بار عبارت «لؤلؤ مكنون» آمده است: یكبار درباره همسران بهشتى(23) و یكبار درباره خادمان بهشتى(24).
«سموم» به باد داغ و سوزانى گفته مىشود كه همچون سمّ در اجزاى بدن تأثیر مىگذارد. در حدیث مىخوانیم: اگر روزنهاى به اندازه سرانگشت از آن باد به روى اهل زمین باز شود، زمین و هر كه را روى آن است مىسوزاند.(25)
رسول اكرمصلى الله علیه وآله به امیرالمؤمنانعلیه السلام فرمودند: نوجوانان زیبایى كه خادم بهشتیان هستند، فرزندان كفّار و مشركانند كه نه مجرم هستند تا به دوزخ برده شوند و نه نیكوكارند كه از نعمتهاى بهشتى متنعّم شوند، این افراد به صورت خدمتگزارانى در بهشت در مىآیند.(26)
22) انسان، 21.
23) واقعه، 23.
24) طور، 24.
25) تفسیر درّالمنثور.
26) بحار، ج 5، ص 291.
پيام ها
1- تفریحى رواست كه به دور از لغو وگناه باشد. «یتنازعون... لا لغو... و لاتأثیم»
2- با اینكه در بهشت، نهرها از شیر و عسل و شراب و آب جارى است، بهشتیان با ظروف خاصى پذیرایى مىشوند، زیرا ظروف مناسب، لذّت نوشیدن را زیاد مىكند. «كأساً»
3- در بهشت هیچ امر بیهوده، لهو و گناهى راه ندارد. «لا لغو فیها ولا تأثیم»
4- هر حركتى كه در آن بیهودگى و گناه نباشد، جایز است. «لا لغو فیها ولا تأثیم»
5 - خادمان بهشتى، عاشقانه و پروانهوار پذیرایى مىكنند. «یطوف...»
6- خدمتكاران بهشتى، عاریه و قرضى نیستند، خادمان ویژهاند. «غلمان لهم»
7- زیبایى مسئولان پذیرایى بهشت، خود نعمتى دیگر است. «كانهم لؤلؤ مكنون»
8 - پوشش براى چیزهاى زیبا و قیمتى، یك ارزش است. «لؤلؤ مكنون»
9- از لذّتهاى بهشت، گفتگوى بهشتیان با یكدیگر است. «واقبل بعضهم على بعض یتسائلون»
10- كلید بهشت را باید در دنیا جست. «كنّا قبل فى أهلنا»
11- دلسوزى و شفقت به خصوص در مورد خانواده، كلید بهشت است. «فى أهلنا مشفقین»
12- انسان باید نسبت به خانواده خود، توجّه و تعهّد و دغدغه و سوز داشته باشد. «فى أهلنا مشفقین»
13- بهشتیان، بهشت را امتنان الهى مىدانند، نه پاداش عمل خود. «فمنّ اللّه علینا»
14- به سراغ كسى باید رفت و كسى را باید خواند كه سرچشمه نیكى و رحمت است. «ندعوه انه هو البّر الرحیم»
15- جز خداوند سرچشمهاى براى نیكى و رحمت نیست. «انه هو البرّ الرحیم» (كلمه «هو» نشانه انحصار نیكى و رحمت در اوست)
16- نیكى خداوند برخاسته از رحمت اوست، (نه براى جلب منفعت یا راحتى وجدان یا برآوردن توقّع دیگران). «البرّ الرحیم»
17- راهیابى متقین به بهشت و نجات از عذاب دوزخ، جلوهاى از نیكى و رحمت خداوند است. «فمنّ اللّه علینا و وقانا عذاب السموم... انه هو البرّ الرحیم»