1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 78
تفسير 55. الرحمن آية 19
Number of verses: 78
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيَانِ 19
دو دریای مختلف (شور و شیرین، گرم و سرد) را در کنار هم قرار داد، در حالی که با هم تماس دارند؛

ترجمه
دو دریا(ى شور و شیرین) را روان ساخت كه به هم مى‏رسند.
(اما) میان آن دو فاصله‏اى قرار داد كه به هم تجاوز نكنند.
 پس كدام یك از نعمت‏هاى پروردگارتان را انكار مى‏كنید؟
 از هر دو (دریا)، مروارید و مرجان بیرون مى‏آید،
پس كدام یك ازنعمت‏هاى پروردگارتان را انكار مى‏كنید؟
 و در دریا، كشتى‏هاى ساخته شده همانند كوه، براى اوست.
پس كدام یك از نعمت‏هاى پروردگارتان را انكار مى‏كنید؟

نکته ها
«مرج» به معناى رها ساختن است و «برزخ» به حدّ فاصل میان دو چیز گفته مى‏شود. «لؤلؤ» به معناى مرواریدى است كه درون صدف پرورش یابد و «مرجان»، هم به مرواریدهاى كوچك گفته مى‏شود و هم نوعى حیوان دریایى كه شبیه شاخه درخت است و صیّادان آن را صید مى‏كنند.
«بحر» به آب زیاد گفته مى‏شود، خواه دریا باشد یا رودخانه و مقصود از «بحرَین»، آب‏هاى شور و شیرین است. معمولاً آب رودخانه‏ها شیرین و آب دریاها شور است. چنانكه در آیات دیگر مى‏فرماید: «مایستوى البحران هذا عذبٌ فرات سائغ شرابه و هذا مِلح اُجاج»(77) دو دریا یكسان نیستند، یكى آبش گوارا، شیرین و نوشیدنش خوشگوار است و یكى شور و تلخ است. آب شور براى حفظ حیات جانداران دریایى است و آب شیرین براى حفظ حیات نباتات، گیاهان، انسان‏ها و حیوانات كه در خشكى زندگى مى‏كنند.
عبارتِ «مرَج البحرین» دو بار در قرآن آمده است: یك بار در سوره فرقان آیه 53 و یك بار در این سوره. در آنجا ابتدا از جهاد بزرگ با كفار سخن مى‏گوید. «لاتطع الكافرین و جاهدهم به جهاداً كبیراً» و به دنبال آن مى‏فرماید: «مرج البحرین هذا عذب فرات و هذا مِلحٌ اُجاج جَعَل بینهما برزخاً و حِجراً محجورا»  ولى در این سوره، ابتدا سخن از میزان و حساب و عدل است، «وضع المیزان - اقیموا الوزن - لاتخسروا المیزان»، و پس از آن مى‏فرماید: «مرج البحرین یلتقیان . بینهما برزخ لا یبغیان» یعنى آب شور و شیرین به هم تجاوز نمى‏كنند، زیرا عدم تجاوز با عدل تناسب بیشترى دارد. به دنبال آن مى‏فرماید: «یخرج منهما اللؤلؤ و المرجان» آرى اگر عدالت بود و تجاوزگرى نبود، زیبایى‏ها پیدا مى‏شوند.
دین اسلام، دین فطرى است و خداوند گرایش‏ها و نیازهاى فطرى بشر را تأمین كرده است، كه یكى از آنها گرایش به زیبایى و زینت است. آن هم گوهرى گرانبها همچون مروارید كه از دریا استخراج مى‏شود.
قرآن، در بیان سایر نعمت‏ها كلمه «لَه» را بكار نبرد، ولى در مورد كشتى فرمود: «و له الجوار» شاید به خاطر آن باشد تا بگوید ساخته دست شما نیز از اوست. زیرا فكر و طرح و قدرت جسمى شما براى ساخت و مواد و آثار آنها همگى از اوست.
هنگامى كه امام على‏علیه السلام این آیات را تلاوت فرمود: «یخرج منهما اللؤلؤ و المرجان» از آن حضرت پرسیدند: پس چرا شما از این نعمت‏ها استفاده نمى‏كنید؟ آن حضرت فرمود: خداوند بر رهبران عادل واجب كرده كه زندگى خود را چنان ساده و تنگ بگیرند كه فقر بر فقرا سخت نباشد.(78)
امام صادق‏علیه السلام در تفسیر آیه «مرج البحرین یلتقیان» فرمود: «علىّ و فاطمةعلیهما السلام بحران عمیقان، لایبغى احدهما على صاحبه، یخرج منهما اللؤلؤ و المرجان، الحسن و الحسین‏علیهما السلام»(79) على و فاطمه‏علیهما السلام دو دریاى عمیق‏اند كه هیچ‏یك بر دیگر تجاوز نمى‏كند و از این دو دریا، لؤلؤ و مرجانى چون حسن و حسین‏علیهما السلام خارج مى‏شود.


77) فاطر، 12.
78) تفسیر كنزالدقائق.
79) تفسیر قمى.

پيام ها
 1- هستى كلاس توحید است؛ آسمان و زمین و دریایش. «و السّماء رفعها... والارض وضعها... مرج البحرین...»
 2- دریا، براى همه انسان‏ها و جنّیان نعمت است، گرچه همه در كنار دریا زندگى نمى‏كنند. «مرج البحرین... فباىّ آلاء ربّكما»
 3- آثار قدرت خدا و برترى اراده او بر همه چیز هویداست. آب دریاى شور با آب دریاى شیرین تلاقى و برخورد مى‏كند، از كنار هم مى‏گذرند و در یكدیگر داخل نمى‏شوند. «بینهما برزخ لایبغیان»
 4- بهره‏بردارى از نعمت‏ها، نیاز به تلاش و كوشش دارد. «یخرج منهما اللؤلؤ...»
 5 - آب و خاك، بستر و منبع تأمین نیازهاى بشر است. «فیها فاكهة و النخل... و الحب ذو العصف...یخرج منهما اللؤلؤ و المرجان»
 6- نقش دریا در حمل و نقل مسافر و بار، به عنوان معبرى رایگان و آماده و وسیع و گسترده، از دیرباز مورد توجّه بشر بوده است و خداوند در این آیات، انسان را به آن توجّه مى‏دهد. «الجوار المنشئات فى البحر كالاعلام»
 7- نعمت دریا و آفریده‏هاى آن، از نعمت‏هاى بزرگى است كه خداوند، تكذیب كننده آن را سرزنش مى‏كند. جمله «فباىّ آلاء ربّكما تكذّبان» سه بار در این آیات تكرار شده است.

Copyright 2015 almubin.com