ترجمه
در آنجا سخن بیهوده و نسبت گناه به دیگرى را نمىشنوند.
سخنى جز سلام و درود نیست.
نکته ها
«لغو» یعنى سخن بىفایده و بیهوده و «تأثیم» به معناى نسبت دادن گناه به دیگران است.
در روایات، عقل چنین توصیف شده است: «ما عُبد به الرّحمن و اكتُسب به الجَنان»(27) آن كه انسان با آن بندگى خدا كند و در راه كسب بهشت و سعادت جاودان قدم گذارد.
اگر انسان كمى فكر كند كه چند روز بندگى خدا در دنیا، این همه رفاه و آسایش و كامیابى در قیامت را به دنبال دارد و با این حال حاضر شود همه این لذّتهاى ابدى را به خاطر دنیاى فانى از دست بدهد، كمال بى عقلى است و این است معناى خسارت واقعى كه خداوند مىفرماید: «قل انّ الخاسرین الّذین خسروا أنفسهم»(28) اى پیامبر! به مردم بگو: زیانكاران واقعى كسانى هستند كه خودشان را باختند.
در دعاى ماه رجب نیز مىخوانیم: «خاب الوافدون على غیرك»(29) خدایا! كسانى كه به غیر تو رو كردند، باختند و سودى نبردند.
بهشتیان از چند سوى، درود و سلام دریافت مىكنند:
الف) از جانب اصحاب یمین (دوستان بهشتى). «وامّا ان كان من أصحاب الیمین.فسلام لك من أصحاب الیمین»(30) اگراز اصحاب یمین باشد (بهاو مىگویند)از طرف دوستان، بر تو سلام.
ب) از جانب اعرافیان. «و على الاعراف رجال یعرفون كلاّ بسیماهم و نادوا أصحاب الجنة ان سلام علیكم»(31) بر اعراف مردانى هستند كه همه را به چهره مىشناسند و بهشتیان را ندا مىدهند كه سلام بر شما.
ج) از جانب فرشتگان. «و الملائكة یدخلون علیهم من كلّ باب سلام علیكم بما صبرتم»(32) فرشتگان از هر سو بر آنان وارد مىشوند و به خاطر صبر و مقاوتشان بر آنان سلام مىكنند.
د) از طرف خداوند. «سلام قولاً من ربّ رحیم»(33) از جانب خداوند رحیم، سلام بر آنان باد.
مراد از «سلاماً سلاماً»؛ یا سخنان پیراسته از لغو و نارواست و یا گفتگوهاى همراه با سلام و صلح و صفا.
27) كافى، ج1، ص11.
28) زمر، 15.
29) مفاتیح الجنان.
30) واقعه، 90 و 91.
31) اعراف، 46.
32) رعد، 23 و 24.
33) یس، 58 .
پيام ها
1- در بهشت، اسباب آزار روحى و روانى نیست. «لایسمعون فیها لغواً...»
2- معمولاً كامیابىهاى دنیوى آمیخته با لغو و گناه است، ولى در قیامت، چنین نیست. «لایسمعون...»
3- بهشت، سراى سلام و سلامت است. «الاّ قیلاً سلاماً سلاماً» (جامعهاى كه در آن سلام و سلامتى رواج دارد و لغو و بیهودگى در آن وجود ندارد، جامعهاى بهشتى است.)